падарва́цца, -ву́ся, -ве́шся, -ве́цца; -вёмся, -вяце́ся, -ву́цца; -ві́ся; зак.

1. Загінуць ад выбуху.

П. на міне.

2. Захварэць ад цяжкай працы ці ад падымання чаго-н. цяжкага.

Цягаў каменне і падарваўся.

|| незак. падрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вуж, вужа́ і (радзей) ву́жа, мн. вужы́, -о́ў, м.

Адна з неядавітых змей сямейства паўзуноў.

Выкручвацца вужом (таксама перан.:

1) падлізвацца, падлашчвацца, дабіваючыся чаго-н.;

2) падманам, хітрасцю старацца выйсці з цяжкага становішча).

|| прым. вужо́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вы́варатка. Насовіч тлумачыць рус. ’хозяйственный оборот’ (Нас.), вываро́тка ’выкрутка’ (Байк. і Некр., Нас.). Ад вываро́чвацца ’выкручвацца, пазбягаць цяжкага становішча’. Гл. варочаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

загры́зці, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; -зі́; -зены; зак., каго.

1. Грызучы, давесці да смерці.

Ваўкі загрызлі каня.

2. перан. Змучыць, давесці да цяжкага душэўнага стану папрокамі, прыдзіркамі, лаянкай і пад. (разм., неадабр.).

|| незак. загрыза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Прыто́хнуць, прыто́хнуцца ’атрымаць тухлы, затхлы пах’ (Нас.), прыто́хлы ’які сапсаваўся ад цяжкага паветра, затхлы’ (Нас., Байк. і Некр.). Відаць, да незафіксаванага *то́хнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пампе́зны, ‑ая, ‑ае.

Які вызначаецца раскошай, пышнасцю, разлічанай на знешні эфект. Тут [у троннай зале] няма нічога лішняга, цяжкага, пампезнага. В. Вольскі.

[Ад лац. pomposus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кан’екту́ра, ‑ы, ж.

1. Уст. Меркаванне, здагадка.

2. Выпраўленне або аднаўленне на аснове здагадак сапсаванага, цяжкага для чытання тэксту.

[Ад лац. conjecture — меркаванне, здагадка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бе́дства, ‑а, н.

Вялікае няшчасце з цяжкімі вынікамі. Стыхійнае бедства. □ Шмат цяжкага адышло ў нябыт, але бедствы прыроды засталіся. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кан’екту́ра

(лац. coniectura)

1) меркаванне, здагадка;

2) выпраўленне або аднаўленне на аснове здагадак сапсаванага, цяжкага для чытання тэксту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

павыця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. каго-што. Выцягнуць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх.

Гусі павыцягвалі шыі.

2. перан., каго. Дапамагчы выйсці з цяжкага становішча ўсім, многім (разм.).

П. людзей з бяды.

4. што. Выкрасці ўсё, многае (разм.).

П. грошы з кішэняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)