Башлы́к ’башлык; тое, што надзяваюць на галаву паверх шапкі’ (БРС, Сцяшк. МГ, Сакал., Інстр. I, Сцяц. Нар., Шат.). Рус. башлы́к, укр. башли́к (з XVIII ст.). Запазычанне з цюрк. моў (параўн. цюрк. bašlyk, да baš ’галава’), Фасмер, 1, 139. Некаторыя новыя дэталі дадае Шанскі, 1, Б, 63.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ары́к
(цюрк. aryk)
абвадняльная канава ў Сярэд. Азіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бу́ры
(цюрк. bur, ад перс. bör)
шаравата-карычневы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дайра́
(цюрк. dájra)
сярэднеазіяцкі музычны інструмент тыпу бубна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кішла́к
(цюрк. kyšlak = зімоўе)
паселішча ў Сярэд. Азіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
курага́
(цюрк. kurug = сухі)
высушаныя без костачак абрыкосы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
юрт
(цюрк. iurt)
сукупнасць уладанняў асобных татарскіх ханстваў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ба́сма ’фарба басма’. Рус. ба́сма. Лічыцца запазычаннем з цюрк. моў (basma). Так Сл. ін. слов, 96. Але націск сведчыць аб пасрэдніцтве іншых моў (дакладна невядома якіх).
Басма́ ’пячатка, знак і да т. п.’ Ст.-рус., рус. басма́, укр. басма́ (< рус.). Запазычанне з цюрк. моў (цюрк. basma ’набіўное палатно, тканіна’, ад basmak ’ціснуць, друкаваць’). Параўн. яшчэ ўкр. ба́сма ’чорная шаўковая хустка’, балг. басма́ ’набіўное палатно’, серб.-харв. ба̀сма ’тс’. Бернекер, 45; Фасмер, 1, 131; БЕР, 1, 35; Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 19; Рудніцкі, 85.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бараба́н. Рус. бараба́н. Паходжанне слова не вельмі яснае. Лічыцца запазычаннем з цюрк. моў. Крыніцай можа быць: 1) тат. daraban (адсюль польск. taraban, укр. тарабан; 2) цюрк.: тур., крым.-тат. balaban ’вялікі барабан’. Праабражэнскі, 1, 16; Фасмер, 1, 122–123; Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 44. Гл. яшчэ Шанскі, 1, Б, 37.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кізе́ль ’палатняны халат’ (Анім.). Няясна. Магчыма, запазычанне з цюрк. моў. Параўн. тур. käsi ’раскроеная матэрыя’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)