царь в разн. знач. цар, род. цара́ м.;

царь звере́й перен. цар звяро́ў;

царь царе́й цар царо́ў;

царь-деви́ца фольк. цар-дзяўчы́на;

царь-пти́ца фольк. цар-пту́шка;

◊

без царя́ в голове́ клёку ў галаве́ не ма́е; але́ю ў галаве́ ма́ла;

при царе́ Горо́хе за дзе́дам шве́дам; пры цары́ Гаро́ху, як людзе́й было́ тро́ху.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шахінша́х, -а, мн. -і, -аў, м.

Урачысты тытул персідскага шаха (літаральна: цар цароў), а таксама асоба, якая насіла гэты тытул.

|| прым. шахінша́хскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дваі́стасць, ‑і, ж.

Уласцівасць дваістага. А разам з гэтым постаць цара вынікала ва ўяўленні ў сваёй страшнай дваістасці: цар лагодны, партрэты цар, і цар, паказаны ў кніжачцы, драпежны цар-ашуканец са злосна вышчаранымі зубамі, гатовымі грызці людское цела. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

car

м. цар

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

czar, tsar

[zɑ:r]

n.

цар -а́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

гасуда́р, ‑а, м.

Гіст. Галава манархічнай дзяржавы; цар, імператар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перыфра́з, -а, мн. -ы, -аў м. і перыфра́за, -ы, мн. -ы, -ра́з, ж. (кніжн.).

Выраз, які з’яўляецца апісальнай перадачай сэнсу другога выразу ці слова, напр.: «цар звяроў» замест «леў».

|| прым. перыфрасты́чны, -ая, -ае.

П. выраз.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Zar

m -en, -en гіст. цар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

мана́рх, ‑а, м.

Асоба, якая ўзначальвае манархію (цар, кароль, імператар, шах, султан і інш.).

[Грэч. monarchos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Атэй (цар) 9/555

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)