Сво́йскі ‘не дзікі, выгадаваны ці прыручаны чалавекам (пра жывёл, птушак, расліны), ‘прыязны, знаёмы, таварыскі’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Др.-Падб., Байк. і Некр., Ян., Варл., Сл. ПЗБ, ТС), сюды ж сво́йсклівы ‘рахманы’ (Сл. ПЗБ). Укр.сві́йський ‘хатні, прыручаны’, рус.сво́йский ‘свой, дружалюбны, фамільярны’, польск.swojski ‘свой, не чужы, звычайны’, ‘хатні, прыручаны’, славац.svojsky ‘свой, родны, не чужы’, серб.-харв.svȏjski ‘свой’, балг.сво́йски ‘дружалюбны, фамільярны’. Прасл.*svojъskъ ад *svojь ‘свой’ з прыметнікавым суф. ‑ъsk‑; першаснае значэнне ‘свой, не чужы’. У беларускай, украінскай і польскай мовах семантычная інавацыя ‘хатні, прыручаны’ (аб жывёлах).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
salópp
a
1) неаха́йны; грубава́ты
2) лінгв.фамілья́рны, фамілья́рна-размо́ўны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
familiär
a
1) фамілья́рны
2) нязму́шаны; інты́мны
3) надаку́члівы, назо́йлівы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
панібра́цкі, ‑ая, ‑ае.
Бесцырымонны, фамільярны. Славік засунуў рукі ў кішэні вузенькіх штаноў, бадзёра абышоў стол, наблізіўся да бацькі, як бы дэманструючы, што ён нічога не баіцца і што ўвогуле з бацькам у яго адносіны вось такія — панібрацкія.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ма́тухна (паваж.) ’маці’, ’фамільярны зварот да жанчыны’ (паэт.), ’блізкая, родная’ (ТСБМ, Нас.; любан., Нар. словатв.), мату́люхна ’мамачка’ (Нас.), ст.-бел.матухна ’тс’ (XV ст.); рус.смал., калуж.ма́тухна, мату́хна ’маці, мамачка’, польск.matuchna. Паўночнаславянскае. Утворана ад маці (< mat‑) пры дапамозе суфікса ‑ux‑a (параўн. рус.паўн.ма́туха, мату́ха ’матухна’, ’старэйшая ў сям’і жанчына’), пашыранага суфіксам ‑ъnа. Суфікс ‑exъn‑a сустракаецца ў серб.-харв. асабовых імёнах: Matehna = Matej.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ба́цечка, ‑і, м.
Ласк.да бацька (у 1 знач.). //Фамільярны зварот да субяседніка. — Разумею, разумею вас, бацечка мой. Час і, так сказаць, творчае натхненне, — і Іван Антонавіч не да месца падміргнуў з-за акуляраў.Даніленка./уіран.ужыв.— Можа, проста хварэе [Сашка] нездаровай цікавасцю, як і бацечка. І той жа Марцінок усюды хоча свой нос утачыць, — дадаў Максім.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́цюхна, ‑ы, м.
1.Разм. Ужываецца звычайна пры звароце з пашанай да каго‑н.
2. Ласкава-фамільярны зварот да каго‑н. Ленін горача запярэчыў Пятроўскаму: — Вы забываецеся, бацюхна, што мы ўжо Савецкая дзяржава.Мяжэвіч.
•••
Бацюхны (мае)! (узнач.выкл.) — выражае здзіўленне, спалох. [Салдат:] — Сынок! Мой сынок! Як жа так?.. Няўжо не пазнаеш? А вырас — бацюхны!.. Сапраўдны мужчына.Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
familiar[fəˈmɪliə]adj.
1. (to) знаёмы, вядо́мы, звы́чны;
These facts are familiar to everybody. Гэтыя факты вядомыя ўсім.
2. (with) знаёмы, дасве́дчаны;
I’m not familiar with his latest books. Я не знаёмы з яго апошнімі кнігамі.
3. сябро́ўскі; фамілья́рны
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
familiar
[fəˈmɪljər]
adj.
1) знаёмы, добра вядо́мы; усі́м вядо́мы; прывы́чны; блі́зкі, інты́мны (ся́бра)
2) дасьве́дчаны
to be familiar with… — быць до́бра дасьве́дчаным у чым, азнаёмленым з чым
3.(звычайнаўпрыдатку). Нар.-паэт. Аб тым, што з’яўляецца самым родным і блізкім. Тут, на беразе Волгі-матухны, прайшлі дзяцінства і юнацтва беларускага песняра Максіма Багдановіча, у Горкім пачынаў ён сваю літаратурную працу.С. Александровіч.І няма ў такія хвіліны нічога даражэйшага за матухну-зямлю, адзіную надзею на жыццё, адзіную заступніцу.Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)