In nocte consilium
Рашэнне прыходзіць ноччу.
Решение приходит ночью.
бел. Раніца мудрэйшая за вечар. Пераначуем ‒ больш пачуем.
рус. Утро вечера мудренее. Думай ввечеру, а делай поутру.
фр. La nuit porte conseil (Ночь несёт совет).
англ. Sleep over a thought (Поспи с мыслью).
нем. Guter Rat kommt über Nacht (Хороший совет приходит за ночь). Man muß eine Sache beschlafen (Дело следует делать после ночи).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
правары́ць сов., в разн. знач. провари́ть;
ры́бу трэ́ба як след п. — ры́бу на́до как сле́дует провари́ть;
усю́ ра́ніцу п. варэ́нне — всё у́тро провари́ть варе́нье;
п. шво — тех. провари́ть шов
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Post nubila Phoebus (sol) (Publilius)
Пасля хмар ‒ Феб* (сонца).
После туч ‒ Феб (солнце).
бел. Прыйдзе, тата, і на нашу вуліцу свята. Прыйдзе тая нядзеля, што будзе і маё вяселле.
рус. После грозы ‒ вёдро, после горя ‒ радость. Не всё ненастье, проглянет и красно солнышко. Будет и на нашей улице праздник. Серенькое утро ‒ красненький денёк.
фр. Après l’orage le beau temps (После грозы хорошая погода).
англ. After adversity, prosperity (Сегодня в беде, завтра в достатке).
нем. Nach Regen kommt Sonnenschein (После дождя появится солнце).
* Феб, г. зн. Апалон, бог святла і сонца.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
бре́зжить, бре́зжиться несов.
1. (рассветать) світа́ць, днець, разві́днівацца, займа́цца (на дзень);
бре́зжила заря́ світа́ла (дне́ла, разві́днівалася), займа́лася на дзень;
у́тро чуть бре́зжится ра́ніца ледзь займа́ецца; ледзь займа́ецца на дзень;
2. (светиться) свяці́цца; (виднеться) віда́ць; (мерцать) мігце́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Aurora musis amica (est)
Аўрора ‒ сяброўка музам (г. зн. ранішнія гадзіны спрыяльныя для заняткаў навукамі і мастацтвам).
Аврора ‒ подруга музам (т. е. утренние часы благоприятны для занятий науками и искусством).
бел. Думай звечара, а рабі зрання. Ранак мудрэйшы за вечар. Ранняя адна гадзіна варта трох вечаровых.
рус. Утро вечера мудренее. Утренний час дарит золотом нас. Каждое дело надо с утра начинать. Встанешь пораньше, начнёшь подальше.
фр. La nuit porte conseil (Ночь несёт совет).
англ. An early riser is sure to be in luck (Везёт тому, кто рано встаёт).
нем. Früh auf, gut Lauf (Рано встаёшь, хороший бег).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
прабе́гаць сов., в разн. знач. пробе́гать; (суетливо — ещё) промета́ться; (в поисках чего-л. — ещё) проры́скать;
дзе́ці ўсю ра́ніцу ~галі ў са́дзе — де́ти всё у́тро пробе́гали в саду́;
саба́ка ~гаў два дні — соба́ка пробе́гала два дня;
п. уро́к — пробе́гать уро́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Diem vesper commendat
Вечар вызначае дзень.
Вечер определяет день.
бел. Не хваліся сеўшы, а хваліся з’еўшы. Не хвалі каня,запрагаючы, а дзеўку ‒ выбіраючы.
рус. Хвали день по вечеру. Вечер покажет, каков был день. Не видав вечера, и хвалиться нечего. Хвали дело к вечеру, а жизнь при смерти. Придёт ночь, так скажем, каков день был. Хвали сон, когда сбудется. Не говори гоп, пока не перескочишь.
фр. Pour vanter un beau jour attends sa fin (Чтобы похвалить хороший день, дождись его конца/вечера).
англ. Before the morning is away praise not the glory of the day (Пока не кончилось утро ‒ не хвали день). Praise a fair day at night (Хвали день вечером).
нем. Man soll den Tag nicht vor dem Abend loben (Не следует хвалить день накануне вечера).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
мудрёный
1. (странный) дзі́ўны; (непонятный) незразуме́лы;
мудрёный челове́к дзі́ўны (незразуме́лы) чалаве́к;
мудрёное де́ло дзі́ўная спра́ва;
ничего́ мудрёного нічо́га дзі́ўнага;
2. (замысловатый) хі́тры, мудраге́лісты, разг. мудро́ны; (трудный) ця́жкі; (сложный) склада́ны;
мудрёная шту́чка хі́трая (мудраге́лістая, мудро́ная) шту́чка;
мудрёный узо́р склада́ны ўзор;
мудрёная зада́ча ця́жкая (склада́ная) зада́ча;
◊
у́тро ве́чера мудрене́е посл. пераначу́ем — бо́лей пачу́ем.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пачу́ць сов.
1. услы́шать, услыха́ть; расслы́шать;
п. не́чы го́лас — услы́шать (услыха́ть) че́й-то го́лос;
з іх размо́вы я пачу́ў то́лькі асо́бныя сло́вы — из их разгово́ра я расслы́шал лишь отде́льные слова́;
2. (узнать) услы́шать, услыха́ть, прослы́шать;
ён дзе́сьці пачу́ў, што... — он где́-то услы́шал (услыха́л, прослы́шал), что...
3. разг. почу́вствовать; ощути́ть;
4. почу́ять, зачу́ять, учу́ять;
саба́ка пачу́ў зве́ра — соба́ка почу́яла (учу́яла, зачу́яла) зве́ря;
◊ п. смак — войти́ во вкус;
пераначу́ем — бо́лей пачу́ем — посл. у́тро ве́чера мудрене́е
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заня́цца I сов.
1. приступи́ть к заня́тиям, заня́ться;
з. наву́кай — заня́ться нау́кой;
з. трэніро́ўкай — заня́ться трениро́вкой;
з. з адстаю́чымі ву́чнямі — заня́ться с отстаю́щими ученика́ми;
2. (проявить внимание к кому-л.) заня́ться;
з. хво́рым — заня́ться больны́м;
3. разг. (с кем-, чем-л.) связа́ться;
нашто́ ты з ім ~ня́ўся? — заче́м ты с ним связа́лся?
заня́цца II сов.
1. (начать светать) заня́ться;
~няло́ся на ра́ніцу — у́тро заняло́сь;
2. заня́ться, загоре́ться;
на́ша ха́та ~няла́ся ад сусе́дняй — на́ша изба́ заняла́сь (загоре́лась) от сосе́дней
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)