у́тро ср.
1. ра́ніца, -цы ж., ра́нак, -нку м.;
к утру́ пад ра́ніцу;
2. перен. (начало) пача́так, -тку м., ра́ніца, -цы ж., зо́лак, -лку м.;
одно́ у́тро аднае́ ра́ніцы, адно́йчы ра́ніцай;
под у́тро пад ра́ніцу;
с утра́ до́ ночи з ра́нку да но́чы;
до утра́ да ра́ніцы;
ра́нним у́тром ра́нічкаю, (на рассвете) на до́світку;
с утра́ з ра́ніцы;
по утра́м ра́ніцамі, заўсёды ра́ніцай;
на у́тро наза́ўтра ра́ніцай;
ка́к-то у́тром аднае́ ра́ніцы;
◊
у́тро ве́чера мудрене́е пераначу́ем, бо́лей пачу́ем;
до́брое у́тро! до́брай ра́ніцы!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ра́ніца ж. у́тро ср.;
ко́жную ~цу — ка́ждое у́тро; по утра́м;
пад ~цу — к утру́; под у́тро;
наза́ўтра ~цай — на у́тро;
аднае́ ~цы — как-то у́тром;
◊ до́брай ~цы! — до́брое у́тро!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
штора́ніцы нареч. ка́ждое у́тро
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.
1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.
У. мазь.
2. каго-што. Выцерці, абцерці.
У. слёзы.
У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).
|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. уціра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бязро́сны (без росы) безро́сный;
~ная ра́ніца — безро́сное у́тро
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераначава́ць сов. переночева́ть;
◊ ~чу́ем — бо́лей пачу́ем — посл. у́тро ве́чера мудрене́е
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адра́нак, -нку м., обл.
1. у́тро ср.;
2. у́тренняя пастьба́ коро́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ра́нак, -нку м. у́тро ср.;
з ра́нку да ве́чара — с утра́ до ве́чера
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пробе́гать сов., разг., в разн. знач. прабе́гаць;
пробе́гать всё у́тро по го́роду прабе́гаць усю́ ра́ніцу па го́радзе.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
промане́жить сов. прамане́жыць;
промане́жить лошаде́й спец. прамане́жыць ко́ней;
промане́жили нас всё у́тро прост. прамане́жылі нас усю́ ра́ніцу;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)