3. Цесната, адсутнасць свабоднага месца. Мы дзяліліся задумамі і чыталі пачатыя творы напярэдадні пераезду Чорнага ў доўгачаканую і, як на страшэнны жыллёвы сціск першай пасляваеннай восені, добрую кватэру.Лужанін.// Штурханіна ў натоўпе, таўкатня. Людзі душыліся ў сціску, уцякаючы.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ciżba
ж.
1. цісканіна, таўкатня; ціжба;
2. натоўп; зборышча; плойма
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ґе́лда ’неўрадлівая шаравата-белая глеба; зямля, якую цяжка апрацоўваць’ (Яшкін.). Ці не з польск.giełda ’натоўп, цісканіна, таўкатня’ (> ’утаптанае месца’ > ’неўрадлівая глеба’)? Аб польск. слове гл. Слаўскі, 1, 277.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
crush1[krʌʃ]n.
1. вялі́кі нато́ўп; тлум
2. ціскані́на, таўкатня́
3. фрукто́вы сок
4. мо́цнае і каро́ткае захапле́нне;
have a crush on smb. мо́цна захапля́цца кім-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
2.(приспособление для толчения) спец. таўчы́льня, -ні ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
jostle
[ˈdʒɑ:səl]1.
v.
шту́рхаць (-ца), піха́ць (-ца); праціска́цца
2.
n.
1) штуршо́к -ка́m.
2) штурхані́на, ціскані́на, таўкатня́f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Таўпо́рыць ’мясіць, запіхваць’ (Юрч. Вытв.), таўпо́рыцца ’мітусіцца, вазіцца з чым-небудзь’ (Нас., Стан.); сюды ж таўпо́ра ’неакуратная, неахайная асоба’ (Юрч. Вытв.), таўпо́ранне ’важданне з чым-небудзь, мітусня’ (Нас.), ’штурханне ў цеснаце’ (Юрч. Вытв.), таўпа́рня ’валтузня, цісканіна, таўкатня, катавасія’ (Ласт.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад таўпіць (гл.), аналагічнае да таўморыць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
tłok, ~u
м.
1. цісканіна, таўкатня;
2.тэх. поршань;
ujdzie w ~u — і так сыйдзе
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Про́йгра ’апладненне пчалінай маткі’ (Сцяшк. Сл.), про́jигра ’тс’ (Анох.), про́игра ’вясенні вылет пчол’ (Манаенкава, Словарь). Рус.про́игра ’вылет і таўкатня пчол каля вулля, каб прасушыцца і ачысціцца перад зімоўкай’. Да ігра, іграць (гл.); што да семантыкі слова, то параўн. такія значэнні дзеяслова іграць, як ’спарвацца (аб птушках)’, ’аб злучцы жывёлы’ і да т. п.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́тарма ’таўкатня, вялікая колькасць народу; сумяціца’ (Нас., Гарэц.), ’нелады, непарадак’ (Бяльк.), ’мітусня; непарадак’, ’вялікае скопішча людзей’ (Растарг.), ’праява, нейкая жывая істота’ (Косіч). Рус.калым.сутурма́, усх.-рус.су́торма, варонеж.суто́рьма ’тс’. Паводле Фасмера (3, 811–812), з *sǫ‑ ’су’ і *torьma, *toriti, параўн. су́торитъ ’малоць лухту’ (гл. су́тарыца), звязаныя з літ.tarýti, taraũ ’вымавіць’, tarmẽ ’гаворка’, грэч.τορός ’выразны, зразумелы; пранізлівы’.