Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
слюда́, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Празрысты, слаісты мінерал, які прымяняецца ў тэхніцы. Параходы ў прыстанях-затонах Бралі нікель, золата, слюду.Шушкевіч./увобразнымужыв.Плыве, журчыць вада — Празрыстая слюда.Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́спід2
(гр. iaspis, -idos)
слаісты мінерал чорнага колеру, шчыльная разнавіднасць сланцу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Тальк, талька ’слаісты мяккі мінерал у тэхніцы і медыцыне ў выглядзе парашку’ (ТСБМ). Праз ням.Talk ’тс’ з франц.talc < ісп.talque < араб.ṭálaq, talq ’тс’, гл. Фасмер, 4, 16; ЕСУМ, 5, 510.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
а́спід1, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Ядавітая змяя, якая водзіцца ў трапічных і субтрапічных краінах.
2.Разм.лаянк. Пра благога, падступнага чалавека.
[Грэч. aspis.]
а́спід2, ‑у, М ‑дзе, м.
Уст.Слаісты мінерал чорнага колеру, які раней ішоў на вытворчасць грыфельных дошак; тое, што і аспідны сланец (гл. сланец).
[Ад грэч. iaspis — яшма.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ламіна́рны
(ад лац. lamina = пласцінка, палоска)
слаісты, плоскі;
л. рух вадкасці — рух, пры якім слаі вадкасці цякуць паралельна, не змешваюцца (параўн.турбулентны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГЕТЫНА́КС,
слаісты пластык з паперы, прамочанай сінт. смоламі. Найчасцей выкарыстоўваюць фенола-фармальдэгідныя смолы, акрамя звычайнай паперы — азбеставую для вырабу азбагетынаксу і сінт. для арганагетынаксу. Мае высокую мех. трываласць, добры электраізаляцыйны матэрыял, прыдатны для працяглай эксплуатацыі пры т-рах ад -65 °C да 105 °C (азбагетынакс — да 130 °C). Выкарыстоўваюць у вытв-сці трансфарматараў, тэлефонаў, дэталей радыёапаратуры і інш.; дэкаратыўны — для абліцоўкі мэблі, інтэр’ераў суднаў і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
лігнафо́ль
(ад лац. lignum = дрэва + folium = ліст)
канструкцыйны драўнінна-слаісты матэрыял, прыгатаваны з лістоў шпону (пераважна бярозавага), якія насычаны смоламі, а пазней спрасаваны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Слюда́ ‘празрысты слаісты мінерал’ (ТСБМ), ‘жылка для вуды’ (ТС). Укр., слюда́, рус.слюда́, дыял.слуди́нка, слудья ‘тс’, чэш.slída (з рус. — Голуб-Копечны, 337), славац.sluda, slieda (з чэш. — Махэк₂, 554), славен.sljúda (з рус. — Сной₁, 581), балг.слю́да. Пэўнай этымалогіі няма. Дапускаюць роднасць з рус.слуда́ ‘круты бераг ракі’ (Праабражэнскі, 2, 332), якое таксама этымалагізуецца няпэўна; магчыма, яно роднаснае рус.слуд ‘наледзь, вада на лёдзе’, слудзь ‘шарпак’. Міклашыч (341) набліжаў да чэш.šleta ‘сланец’ і н.-ням.schleet; супраць Фасмер (3, 680), які ўключае сюды і рус.арх.слюз ‘замёрзлая наледзь на паверхні лёду’. Беларускае слова, відаць, таксама з рускай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЛЮ́ВІЙ, алювіяльныя адклады (ад лац. alluvio нанос, намыў),
адклады водных патокаў (рэк, ручаёў), якія намножыліся ў рэчышчах, на поймах і тэрасах рачных далін. Складаюцца з абломкавага матэрыялу рознай велічыні, ступені сартавання і абкатанасці (галечнік, жвір, пяскі, супескі, суглінкі, гліны), нярэдка з лінзамі торфу. Утварае поймы (паплавы), алювіяльныя тэрасы ўсіх рэк, алювіяльныя раўніны, займае больш за 5% тэр. Беларусі. Звычайна слаісты. Характэрна косая слаістасць, што абумоўлена напрамкамі руху водных патокаў. Вылучаюць рэчышчавую, поймавую і старычную разнавіднасці (фацыі). Фарміраванне алювію ў рэчышчы адбываецца ў выніку папярочнага цыркуляцыйнага руху вады, якая падмывае ўвагнуты бераг, наслойваючы сегменты грубага матэрыялу (галечнік, жвір, пяскі) каля выпуклага берага. Поймавы алювій адкладваецца пры шырокіх разлівах у поймах рэк і складзены з найб. тонкага пясчана-гліністага матэрыялу. Старычны фарміруецца ў азёрападобных старых рэчышчах і складзены з багатых арган. рэчывамі супескаў, суглінкаў, ілу, торфу. З валунова-галечным алювіем горных рэк звязаны россыпы золата, плаціны, волава і інш. цяжкіх мінералаў; са жвірова-пясчаным рэчышчавым алювіем рэк нізкагор’яў і раўнін — радовішчы буд. пяскоў і жвіру. Алювій — субстрат алювіяльных глебаў (гл.Поймавыя глебы).