ме́ншаць sich verríngern, kléiner wérden; zusámmenschrumpfen vi (s) (скарачацца, скручвацца); ábnehmen*vi, zurückgehen*vi (s) (слабець)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ба́бчыцца ’зморшчвацца; скручвацца ў вузлы; старэць; поркацца, марудзіць’ (Нас., Бяльк., Гарэц., Юрч.). Рус.ба́бчиться ’перапутвацца, збівацца (аб сцяблах)’. Параўн. чэш.babčeti зморшчвацца (пра яблыкі)’. Утварэнне ад ба́бка. Гэта — дакладная паралель утварэнням ад ба́ба: ба́бець, ба́біцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
convolute
[ˈkɑ:nvəlu:t]1.
adj.
скру́чаны, зьві́ты сьпіра́ляй; заблы́таны
2.
v.
скру́чваць (сьпіра́ляй), скру́чвацца сьпіра́ляй
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Старако́л ‘частка дрэнна ссучанай ніткі, якая ідзе ў сукараткі’, старако́ліцца ‘скручвацца (пра нітку)’ (Шат.). Другую частку слова можна параўнаць з рус.дыял.колы́га ‘вузел на нітцы, на вяроўцы’. Марфалагічная структура слова няясная; не выключана, што слова адпавядае наз. скаракол (гл.), дэфармаванаму ў выніку дээтымалагізацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
skręcać się
незак.скручвацца; курчыцца;
skręcać się z bólu — курчыцца ад болю
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
curl up
а) скру́чвацца(пра вужа́ку)
б) се́сьці, падко́рчыўшы но́гі
в) informal залама́цца, зда́цца, адступі́цца ад чаго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
1. Сціскацца ўсім целам, скручвацца (ад холаду, болю і пад.). Легіянеры курчацца ад марозу, наставілі каўняры шынялёў.Колас.[Хлопец] быў ранены ў ногі і ў жывот і вельмі пакутліва курчыўся ў агоніі, сілячыся штосьці сказаць непаслухмяным языком.Мележ.У жыце, схапіўшыся за нагу, корчыўся Вано.Няхай.
2. Рабіцца няроўным, пагнутым; крывіцца, выгінацца. [Машыніст] саскочыў на зямлю, пераступіў цераз разарваны тэлефонны провад, што курчыўся на снезе.Мележ.На агні адставала ад дрэва кара; шэрая, яна корчылася, што гадзюка, і з яе капала вада.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГЛАМЕРЫ́ДЫ
(Glomeridae),
сямейства двухпарнаногіх мнаганожак. Больш за 100 відаў. Пашыраны пераважна ў зонах умеранага клімату. Трапляюцца ў вільготных лісцевых і мяшаных лясах у глебе, лясным подсціле, трухлявых дрэвах, пад імхом. Найб. вядомыя: гламерыс шасціпалосы (Glomeris hexasticha), G. stellifera, G. ornata. На Беларусі 1 від — гламерыс звязаны (Glomeris connexa); трапляецца ў паўд. і зах.ч., занесены ў Чырв. кнігу.
Даўж. да 25 мм, цела кароткае і шырокае, укрытае 12 шчыткамі з 17—19 парамі ног. Здольны пры небяспецы скручвацца ў шар. Раздзельнаполыя. Яйцы (па 1—2) адкладваюць у трэшчыны кары дрэў або глебы. Развіццё працягваецца больш за 3 гады, за гэты час адбываецца 9 лінек, якія бываюць і ў дарослым стане. Жывуць 6—7 гадоў. Кормяцца апалым лісцем, гнілой драўнінай, аленевым памётам. Карысныя, абагачаюць глебу гумусам.