парасо́н, ‑а, м.
1. Прыстасаванне для засцярогі ад дажджу і сонца ў выглядзе замацаванага на палцы складнога каркаса, абцягнутага матэрыялам. Сыпаў дождж, і над галовамі людзей раскрываліся чорныя парасоны. Арабей. Каля домікаў стаялі плеценыя крэслы і столікі пад вялікімі каляровымі парасонамі. Шамякін. // Тое, што па форме нагадвае такое прыстасаванне. Спускаліся ў паветры белыя парасоны парашутаў. Лынькоў. Над дзюнамі над соннымі сасонкі — парасонамі. Вялюгін. Сінее ў далечы загон, Рака між вольх пятляе, Нябёс блакітны парасон Вісіць шатром над краем. Матэвушаў.
2. Стрэшка над чым‑н.
3. Спец. Суквецце з некалькіх кветак на кветаножках, якія разыходзяцца прамянямі ад верхавіны сцябла. З першай кветкі На другую, Праляцеўшы трохі, — скок! Парасон яе прыгнула, Запусціла хабаток [пчолка]. Калачынскі.
[Фр. parasol.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Скік ‘скок’ (Ян., ПСл; смарг., Сл. ПЗБ), сюды ж скіка́ць ‘скакаць’ (Ян., ПСл, Сцяшк. Сл.; паст., шальч., швянч., Сл. ПЗБ), скі́кнуць ‘скокнуць’ (ПСл, Сцяшк.), скіга́ць ‘скакаць’ (Сцяшк. Сл.), ске́чыць ‘скочыць, скокнуць’ (Сцяшк.), скіку́н ‘конік (насякомае)’ (ПСл), параўн. укр. дыял. скік, скі́кну́ти ‘тс’, польск. дыял. skik, skikać, skiknąć. Арэальная інавацыя, суадносная з скок, скакаць (гл.). Аўтары Варш. сл. мяркуюць пра кантамінацыю з kicać ‘скакаць (пра зайца)’. Сюды ж, магчыма, польск. дыял. skikść! ‘скок’, якое Лаўчутэ (Балтизмы, 132) адносіць да балтызмаў паводле спалучэння ‑kść < літ. ‑kšt і арэала распаўсюджання выклічніка. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваго́н (БРС). Праз рус. вагон (Крукоўскі, Уплыў, 83) з франц. wagon (Шанскі, 1, В, 4; Рудніцкі, 1, 289; Скок, 3, 559).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пераскі́каць ’пераскокваць’ (шальч., Сл. ПЗБ), пераскікну́ць ’пераскочыць’ (смарг., тамсама). Да пера- (гл.) і скік ’скок’ (смарг.), скакаць, скакануць ’скакаць, скокнуць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіге́нь ‘скок, крок’ (Бяльк.), сіге́нь, сяге́нь, сігаве́нь ‘крок, паласа шырынёй у адзін крок’ (Яшк.), ‘вялікі крок’ (віц., Рам. 8). Да папярэдняга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Патармасі́ць ’патрэсці за валасы’, ’пацягаць’, ’паштурхаць’ (Нас.). Да тармасі́ць (гл.), якое не мае канчатковай этымалогіі (гл. Фасмер, 4, 84; Скок, 1, 441; Махэк₂, 651).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
skip
[skɪp]
1.
v.i.(-pp-)
1) скака́ць, лёгка падско́кваць
2) го́йсаць, гайса́ць, пераско́кваць
The girls skipped rope — Дзяўча́ткі скака́лі празь вяро́ўку
3) праміна́ць, прапуска́ць, рабі́ць про́пуск
He skips as he reads — Ён ро́біць про́пускі, калі́ чыта́е
to skip a grade — пераско́чыць кля́су
informal to skip classes — прапушча́ць ле́кцыі
2.
n.
ско́к, падско́к -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Радзі́ма ’бацькаўшчына; месца нараджэння’ (ТСБМ), ’сям’я, радня’ (Стан.), ’айчына’ (Сцяшк.). Ад род 1 (гл.) з дапамогай суф. ‑ім‑а, які мае значэнне прыналежнасці да чаго-небудзь, параўн. бел. пабраці́м, серб.-харв. rodim ’сваяк’ (Скок, 3, 152).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ласне́цца ’блішчэць, ільсніцца’ (Нас.), слонім. даспіцца ’тс’ (Нар. лекс.). Укр. лисніти, лиснитися, рус. лосниться, польск. lśnić się, ст.-польск. Iszczeć і інш. Да лоск < lъ!!!къ (дзе ‑skn‑ > ‑sn‑). Гл. таксама ільсніцца (Фасмер, 2, 521; Скок, 2, 272).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́брык ’выхадка’ (БРС), вы́брыкі ’дзіўныя паводзіны, фокусы’ (Цых.), укр. вибрик ’выхадка, жарт; скок’, польск. wybryk ’падскок, выхадка’. Параўн. выбры́кваць ’падскокваць’ (да брыкаць), на значэнне бел. і ўкр. слоў, магчыма, уплывала польск., параўн. рус. курск. ехать выбриком ’ехаць галопам’, данск. вы́брики ’брыканне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)