няво́ля, -і, ж.

1. Адсутнасць незалежнасці, свабоды; палон, рабства.

Загінуць у няволі.

2. Патрэба, неабходнасць.

Ахвота горш за няволю (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закайда́ніць

‘звязаць, пазбавіць каго-небудзь свабоды

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. закайда́ню закайда́нім
2-я ас. закайда́ніш закайда́ніце
3-я ас. закайда́ніць закайда́няць
Прошлы час
м. закайда́ніў закайда́нілі
ж. закайда́ніла
н. закайда́ніла
Загадны лад
2-я ас. закайда́нь закайда́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час закайда́ніўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Grndfreiheiten

pl асно́ўныя [паліты́чныя] свабо́ды

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

звя́заны, -ая, -ае.

1. Пазбаўлены свабоды, лёгкасці.

Звязаныя рухі.

2. Такі, праяўленне якога абумоўлена чым-н. (спец.).

Звязаныя хістанні.

|| наз. звя́занасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скава́ны, -ая, -ае; перан., у знач. прым.

Пазбаўлены лёгкасці, свабоды, натуральнасці, з затрымкай у дзеяннях, у праяўленні чаго-н.

Скаваныя рухі.

|| наз. скава́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

civil rights

правы́ асабі́стае свабо́ды

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

душы́цель, ‑я, м.

Той, хто душыць, прыгнятае каго‑н. Душыцель свабоды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

on a long leash

дава́ць шмат свабо́ды

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

удушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны; зак.

1. каго (што). Павесіць (разм.).

2. каго (што). Забіць, сціснуўшы горла, задушыць (разм.).

3. перан., каго-што. Задушыць, знішчыць.

Свабоды не ў.

|| наз. удушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Партыя «Народнай свабоды», гл. Кадэты

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)