siadać
незак. садзіцца; сядаць;
siadać do stołu — садзіцца (сядаць) за стол;
siadać na koń — садзіцца на каня;
proszę siadać! — сядайце, калі ласка!; сядайце!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Сяда́ць ’садзіцца’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Некр. і Байк., Стан., Сл. ПЗБ), сяда́й(це) ’прапанова, загад сесці’ (ТСБМ), седа́ць ’садзіцца’ (ТС), ст.-бел. седати ’тс’ (Сл. Скар.). Параўн. укр. сіда́ти, польск. siadać, чэш. sedati, славен. sedati, серб.-харв. се̏дати, балг. ся́дам, ст.-слав. сѣдати. Шматкратны дзеяслоў да сядзець, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́тля, ж.
Вялікая бутэлька. Глынскі папрасіў гасцей садзіцца, а сам адамкнуў буфецік і дастаў ёмкую бутлю вішнёвай настойкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паі́ць, паю́, по́іш, по́іць; паі́; по́ены; незак., каго (што).
1. Даваць піць.
П. дзяцей.
П. і карміць сям’ю (мець на ўтрыманні, даваць пражытак).
2. Даваць піць спіртныя напіткі, частаваць чым-н. алкагольным.
Не ўздумайце яго п.: яму трэба сёння садзіцца за руль.
|| зак. напаі́ць, -паю́, -по́іш, -по́іць; -по́ены.
|| наз. пае́нне, -я, н. (да 1 знач.).
П. жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
доўгавало́сы, ‑ая, ‑ае.
З доўгімі валасамі. — Аднойчы заходзіць у цырульню поп і садзіцца да мяне. Самы сапраўдны доўгавалосы бацюшка з барадой. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мянту́з, ментуза, м.
Прэснаводная драпежная рыба сямейства трасковых з падоўжаным целам і плямістай скурай. Бабуля садзіцца чысціць ментузоў, а дзед з Рамірам абедаюць. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запы́ханы, ‑ая, ‑ае.
Змораны, з цяжкім шумным дыханнем (ад шпаркай хады, бегу і пад.). Калі збіраліся ўжо садзіцца на вазы, з’явілася запыханая Анежка. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Свяна́ць (свѣнаць) ‘асаджваць вылятаючы з вулля рой, які заўсёды садзіцца накшталт вянка’ (Нас.), свяна́цца (свѣна́цьца) ‘садзіцца (аб пчаліным раі)’ (Нас.). Насовіч параўноўваў гэта слова з вянец, якое далей звязана з віць (гл.). Параўн. таксама рус. вен ‘вянок’ і свенка (гл.). Менш верагодна, аднак фармальна бліжэй, сувязь з с.-балг. свѣнити сѧ ‘адхіляцца’, што да ст.-слав. свѣнѥ ‘прэч, вонкі, акрамя, збоч’, параўн. БЕР, 6, 540; Фасмер, 3, 572.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ме́сціць ’змяшчаць’ (Нас.), мясці́ць ’тс’ (ТСБМ, Др.-Падб.), ме́сціцца ’змяшчацца, садзіцца’ (Нас.), ’умяшчацца’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Ст.-рус. мѣстити (XII ст.), мѣститися ’тс’. Да ме́ста 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Міта́цца, зьміта́цца ’вылецеўшы з вулля, садзіцца (пра рой)’, метаві́шча, мітаві́шча ’месца, дзе сеў рой’, ’месца, дзе на пашы начуюць коні’ (слаўг., Нар. сл.). Да мятаць 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)