Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАРАДСКА́Я РЭФО́РМА 1870—75,
рэформа гар. кіравання ў Рас. імперыі. Ажыццёўлена паводле Гарадавога палажэння ад 16.6.1870. Спачатку праводзілася ў гарадах рас. губерняў Еўрап. Расіі і Сібіры. На нац. ускраінах уводзілася з вял. асцярожнасцю. На тэр. Беларусі і ў Літве пачала дзейнічаць у крас. 1875, у Латвіі і Эстоніі — у сак. 1877, на польскія губерні, Фінляндыю і Сярэднюю Азію зусім не пашыралася. У Беларусі рэформай уводзіўся новы бессаслоўны орган гар. самакіравання — гарадская дума. Пры выбарах членаў (гласных) думы права голасу атрымлівалі гараджане з 25-гадовага ўзросту, якія валодалі пэўным маёмасным цэнзам і не мелі запазычанасці па гар. зборах. Выканаўчым органам гар. думы была гарадская ўправа. Сістэма выбараў гар. гласных забяспечвала большасць прадстаўнікам буйнога капіталу. Выбаршчыкі падзяляліся на 3 курыі, кожная з якіх выбірала ⅓ частку ўстаноўленай колькасці гласных. Большасць насельніцтва горада, якое не мела ўстаноўленага маёмаснага цэнзу (чорнарабочыя, рамеснікі, дробныя служачыя і г.д.), не дапускалася да выбараў. Органы гар. самакіравання залежалі ад царскай адміністрацыі і з’яўляліся дадатковымі органамі мясц. улад. Рэформа спрыяла ўмацаванню пазіцый буржуазіі ў дзяржаве, садзейнічала паляпшэнню гар. гаспадаркі. Аднак прыгонніцкія перажыткі не давалі магчымасці выкарыстаць рэформу ў поўнай меры.
А.М.Люты.
т. 5, с. 46
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рефо́рма рэфо́рма, -мы ж.;
социа́льная рефо́рма сацыя́льная рэфо́рма;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цэнаўтварэ́нне, -я, н.
Працэс фарміравання цэн на тавары і сістэмы цэн наогул.
Рэформа цэнаўтварэння.
|| прым. цэнаўтвара́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зяме́льны, -ая, -ае.
1. гл. зямля.
2. Які мае адносіны да землеўладання (у 1 знач.) і да земляробства.
Зямельнае права.
Зямельная рэформа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
reform1 [rɪˈfɔ:m] n. рэфо́рма; пераўтварэ́нне;
sweeping reforms карэ́нныя пераўтварэ́нні;
an educational reform рэфо́рма адука́цыі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
reforma
ж. рэформа;
reforma gospodarcza — эканамічная рэформа;
reforma pieniężna — грашовая рэформа;
reforma rolna — аграрная рэформа
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
budgetary [ˈbʌdʒɪtəri] adj. бюджэ́тны;
a budgetary reform рэфо́рма бюджэ́ту
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)