Рабу́ха1 ’рапуха’ (слуц., ашм., ЛА, 1). Магчыма, другаснае ўтварэнне ад рапу́ха (гл.) на базе рабы́ (гл.), параўн. раба́я жа́ба ’рапуха’ (капыл., петрык., ЛА, 1).
Рабу́ха2 ’пярэстая жывёліна’, ’рабая жанчына’. Ад рабы́ (гл.).
Рабу́ха3 ’грыб Panaeolina’ (Сярж., Грыбы). Ад рабы́ (гл.), паколькі грыб мае чырвона-рудыя (рабыя) пласткі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
graniasty
graniast|y
1. прызматычны;
2. гранёны;
3. стракаты, пярэсты;
krowa ~a — пярэстая карова
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
calico
[ˈkælɪkoʊ]1.
n., pl. -coes or -coes
набіва́ны парка́ль
2.
adj.
1) паркалёвы
2) рабы́, пярэ́сты
a calico mare — пярэ́стая кабы́ла
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
spotted
[ˈspɑ:təd]
adj.
1) папля́млены
2) пярэ́сты, пля́місты
a spotted cow — пярэ́стая каро́ва
3) запля́млены, зга́ньблены, абнясла́ўлены
a spotted reputation — запля́мленая рэпута́цыя
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
pstry
pstr|y
стракаты, пярэсты;
~a kokoszka — пярэстая квактуха; nie jedna sroka ~a абл. не адзін сабака Лыска
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dapple
[ˈdæpəl]1.
adj.
пля́місты, пярэ́сты
a dapple horse — пярэ́сты конь
2.
n.
1) пярэ́стасьць f.
2) пярэ́стаяабо́ раба́я жывёліна
3.
v.
пярэ́сьціць (-ца), сьпярэ́шчваць (пля́мамі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГІ́ЛЬМАН Залман Давыдавіч
(н. 17.11.1929, г. Барысаў Мінскай вобл.),
бел. вучоны ў галіне селекцыі і развядзення с.-г. жывёл. Д-рс.-г.н. (1976), праф. (1978). Скончыў Маскоўскую с.-г. акадэмію (1952). З 1965 у Бел.НДІ жывёлагадоўлі. Навук. працы па прыватнай заатэхніцы, селекцыі і развядзенні свіней (бел. чорна-пярэстая парода і бел. ўнутрыпародны тып свіней буйной белай пароды).
Тв.:
Повышение продуктивности свиней. Мн., 1982;
Свиноводство. Мн., 1989;
Свиноводство и технология производства свинины. Мн., 1995.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Перапялёсы ’паласаты, у папярочныя палосы рознага колеру ці масці’ (Др.-Падб., Мядзв., Гарэц.; барыс., Шн. 2; маладз., > Інк. Мат.), ’пярэсты’ (шальч., паст., Сл. ПЗБ), перапяўшы ’тс’ (Нас.), піріпялёсый ’рабы’ (Бяльк.), піряпяяёсыя, перепелёсыя, перапяяясая ’пярэстая (карова)’ (касцкж., калінк., добр., клім., ЛА, 1); перапялёсты ’кабан ці свіння з папярочнымі палосамі’ (Шат.), ’чорны вол ці карова, у якіх чэрава і бокі белыя’ (ашм., Стан.), пірапялосты ’чырвоная ці чорная жывёла, у якой упоперак праз спіну ідзе белая паласа’ (Варл.). Да пера- і нябёсы, пнлясы (гл.); параўн. перапалосы, перапаяем
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ЗЕ́БУ
(Bos indicus),
падвід свойскай буйной рагатай жывёлы з невял. тлушчавым гарбом на карку. Пашыраны ў Азербайджане, Паўд. і Сярэдняй Азіі, Афрыцы, Паўд. Амерыцы. Гадуюць пераважна як мясную і рабочую жывёлу. Добра пераносяць засушлівы клімат, непатрабавальныя да кармоў. Гарбы па фізіял. прызначэнні аналагічныя гарбам вярблюдаў і курдзюкам сярэднеазіяцкіх авечак. Масць чорная і чырвона-пярэстая, рыжая, шэрая, бурая. Маса дарослых кароў 250—550 кг, быкоў 300—1000 кг. Гібрыды З. з буйн. раг. жывёлай пладавітыя, што выкарыстоўваюць пры стварэнні новых мясных парод.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
уго́ру, прысл.
Увышыню, уверх; увысь; проціл. уніз. Спрадвечныя дубы лёгка ўзнімаюць угору на сваіх гранітных ствалах цяжкія кроны.Паслядовіч.Сухое вецце хвоі патрэсквала ў полымі і сыпала ўгору снапы іскраў.Лынькоў.Хлопцы стралялі ўсё, больш угору, бо і наперадзе, і з бакоў — усюды свае.Ваданосаў.// У напрамку да верху, на больш высокае месца; вышэй. Вуліца падымалася ўгору.Мележ.Усе ўтраіх падняліся ўгору і прайшлі да Петрусёвага пакоя.Гартны.// Уверх, дыбам. Звер глуха рычыць,.. ягоная кароткая пярэстая шэрсць узнімаецца ўгору і ападае.Самуйлёнак.
•••
Ісці ўгоругл. ісці.
Лапкі ўгоругл. лапка.
Рукі ўгору!гл. рука.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
