dodać
зак.
1. дадаць, прыбавіць, дабавіць;
2. мат. скласці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
приба́вить сов.
1. (добавить) дада́ць, даба́віць;
приба́вить со́ли в суп дада́ць (даба́віць) со́лі ў суп;
2. (увеличить) прыба́віць; павялі́чыць (што);
приба́вить ша́гу прыба́віць кро́ку;
приба́вить зарпла́ту прыба́віць (павялі́чыць) зарпла́ту;
3. (сказать или написать в дополнение) дада́ць;
приба́вить от себя́ дада́ць ад сябе́;
4. (в весе) разг. прыба́віць, прыба́віцца, прыбы́ць;
она́ приба́вила в ве́се не́сколько килогра́ммов яна́ прыба́віла (прыба́вілася, прыбыла́) у вазе́ на не́калькі кілагра́маў;
5. перен. (преувеличить) разг. перабо́льшыць, перавялі́чыць; (приврать) прыхлусі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Паўпе́ч (швянч.), паўпечак (паст.) ’лаўка каля печы’ (Сл. ПЗБ). З папеч, папечак, якія з бел. прыпеч, прыпечак, пад уплывам балтыйскіх моў, параўн. літ. ра‑ (дзеяслоўны прэфікс) адпавядае таксама бел. прэфіксу пры‑: padidinti, pakelti ’дадаць, прыбавіць’, padeginti ’прыпячы’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыбаўле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыбаўляць — прыбавіць і стан паводле знач. дзеясл. прыбаўляцца — прыбавіцца.
2. Тое, што прыбаўлена, прыбавілася. Добрага прыбаўлення вагі жывёлы дабіваюцца ў гэтым годзе жывёлаводы адкормачнага комплексу саўгаса «Дземехі» Рэчыцкага раёна. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падба́віць, ‑баўлю, ‑бавіш, ‑бавіць; зак., што і чаго.
Крыху, нямнога прыбавіць. Падбавіць цукру ў чай. □ Раптам .. [Васілю] здалося, што наперадзе нехта ідзе .. Васіль падбавіў хады. Чалавек пачуў яго, стаў. Мележ. / у безас. ужыв. — О, снегу падбавіла за ноч, — сказаў .. [дзед]. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. што і чаго. Пасучыся, стаць тлустым, прыбавіць у вазе (пра жывёлу).
Н. тлушчу.
2. што. Гуляючы, набыць што-н. (разм.).
Н. апетыт.
3. каго-што. Стаць цяжарнай, нарадзіць дзіця, не будучы замужам (разм., груб.).
4. Правесці нейкі час гуляючы (разм.).
Не вельмі тут нагуляеш.
|| незак. нагу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).
|| наз. нагу́л, -у, м. (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наба́віць, ‑баўлю, ‑бавіш, ‑бавіць; зак., што і чаго.
Прыбавіць, дабавіць звыш таго, што ёсць, як было дамоўлена. — Справядлівы.. [Вэня Шпулькевіч] чалавек, мне за фатыгу заўсёды, бывала, заплаціць і яшчэ крыху набавіць. Чорны. // Павялічыць (цану, суму, плату і пад.). Проста яго ўпрошвалі набавіць цану, але Лапко не парушаў сваіх прынцыпаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прырабі́ць, -раблю́, -ро́біш, -ро́біць; -ро́блены; зак.
1. што і да чаго. Прымацаваць, трывала злучыць з чым-н.
П. ручку да форткі.
2. што і да чаго. Прыбудаваць да чаго-н.
П. дашчаную пуню да хлява.
3. што, чаго і без дап. Зарабіць у дадатак да асноўнага заработку.
П. на пагрузцы вагонаў.
4. што. Прыбавіць вязаннем.
П. палецу пальчатцы.
|| незак. прырабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і прыро́бліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыро́бка, -і, ДМ -бцы, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыба́ўка, ‑і, ДМ ‑баўцы; Р мн. ‑бавак; ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. прыбаўляць — прыбавіць (у 1 знач.) і стан паводле знач. дзеясл. прыбаўляцца — прыбавіцца.
2. Тое, што прыбаўлена, прыбавілася. Прыбаўка ў вазе складае 2 кг. □ Пазагараць яшчэ некалькі дзянькоў на Іртышы было для нас [плытагонаў] як прыбаўка да адпачынку, які мы мелі ўжо амаль тыдзень. Радкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дарэ́заць, ‑рэжу, ‑рэжаш, ‑рэжа; зак., каго-што.
1. Скончыць рэзаць што‑н.; давесці рэзанне, рэзку да канца ці да якога‑н. месца. Дарэзаць дровы. Дарэзаць бервяно да паловы.
2. Канчаткова пазбавіць жыцця, перарэзаўшы горла (пра параненага звера, жывёліну і пад.). Дарэзаць барака.
3. і чаго. Дадаткова нарэзаць. Дарэзаць хлеба на стол. // Прыбавіць шляхам межавання. Дарэзаць сенажаці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)