халя́ва, -ы, мн. -ы, -я́ў, ж.
Частка бота, якая закрывае нагу ад ступні да калена.
Прышыць новыя перады да халяў.
◊
На халяву (разм., груб.) —
1) хітруючы, нічога не робячы (жыць, пражыць і пад.); на дурніцу.
Пражыць жыццё на халяву;
2) бясплатна, дарэмна, нічога не плацячы (рабіць што-н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
звекава́ць, звяку́ю, звяку́еш, звяку́е; звяку́й; звекава́ны; зак.
Пражыць век дзе-н., у якім-н. стане.
Ён так і звекаваў бабылём.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пажы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; пажы́ў, -ыла́, -ло́; зак.
Пражыць нейкі час.
Пажывём — пабачым (прымаўка). П. у горадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
przemieszkać
зак. пражыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адраява́ць
‘пражыць без турбот і клопатаў, як у раі’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
адраю́ю |
адраю́ем |
| 2-я ас. |
адраю́еш |
адраю́еце |
| 3-я ас. |
адраю́е |
адраю́юць |
| Прошлы час |
| м. |
адраява́ў |
адраява́лі |
| ж. |
адраява́ла |
| н. |
адраява́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
адраю́й |
адраю́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
адраява́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
перамадзе́ць
‘пражыць пэўны час у цяжкіх умовах’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перамадзе́ю |
перамадзе́ем |
| 2-я ас. |
перамадзе́еш |
перамадзе́еце |
| 3-я ас. |
перамадзе́е |
перамадзе́юць |
| Прошлы час |
| м. |
перамадзе́ў |
перамадзе́лі |
| ж. |
перамадзе́ла |
| н. |
перамадзе́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
перамадзе́й |
перамадзе́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
перамадзе́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
праіснава́ць, -ную́, -нуе́ш, -нуе́; -ну́й; зак.
Пражыць, прабыць які-н. час.
На такую зарплату можна п.
Старыя парадкі доўга не праіснуюць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
vertráuern
vt
sein Lében ~ — пражы́ць у сму́тку
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
праднява́ць, ‑днюю, ‑днюеш, ‑днюе; зак.
Правесці, пражыць дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́жанне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. пражыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)