рух, перамяшчэнне, прасоўванне, імчанне; хада, ход, поступ (выс., паэт.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ВАЯ́Н

(Vailland) Ражэ Франсуа (16.10.1907, Асі-ан-Мюльцьен, дэпартамент Уаза, Францыя — 12.5.1965),

французскі пісьменнік. У 2-ю сусв. вайну ўдзельнік антыфаш. Супраціўлення. Захапляўся сюррэалізмам. У раманах «Забаўная гульня» (1945), «Цвёрды поступ, трапнае вока» (1950), «Адзінокі малады чалавек» (1951), «Бамаск» (1954; рус. пер. «П’ерэта Амабль», 1956), «325 000 франкаў» (1955) пераважае сац.-паліт. праблематыка, адыход ад якой назіраецца ў пазнейшых творах (раманы «Закон», 1957; «Свята», 1960; «Фарэль», 1964). Аўтар п’ес «Палкоўнік Фастэр прызнае сябе вінаватым» (1951) і інш., эсэ і артыкулаў (у т. л. «Сюррэалізм супраць рэвалюцыі», 1948). Многія яго творы маюць рысы аўтабіяграфічнасці.

Тв.:

Рус. пер. — [Избранное]. М., 1978.

Літ.:

R. Vailland // Europe. 1988. № 712/713.

Е.А.Лявонава.

т. 4, с. 52

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

развіццё, рост; росквіт, расцвітанне (выс.); поступ, разгортванне, станаўленне, прагрэс (кніжн.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

азна́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.

1. Зак. да азначаць (у 1 знач.).

2. Ахарактарызаваць што‑н., вызначыць. Віктар не мог знайсці тое слова, якім бы ён мог азначыць свае адносіны да Паўла. Гроднеў. [Міхайлаў:] — Поступ міру — вось як азначыў бы я цяперашнія дні. Карпаў.

3. Паказаць кірунак, шлях каму‑, чаму‑н. Жартуе [Смалячкоў:] «Пайду і азначу шлях, Такі, каб хутчэй Прывёў да разгрому [фашыстаў]». Броўка. // Вылучыць на фоне чаго‑н. [Васіль] не зачыніў варот, і шэрань знадворку азначыла падмецены ток з горкай мякіны ў кутку. Мележ.

4. Абумовіць сабой, прадвызначыць. Перамога Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі азначыла сабой найвялікшы паварот у гісторыі чалавецтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

advancement

[ədˈvænsmənt]

n.

1) рух напе́рад, прасо́ўваньне n.

2) по́ступm., удасканале́ньне n.

3) павышэ́ньне n.

His new position is a great advancement — Яго́нае но́вае стано́вішча — вялі́кае павышэ́ньне

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

choke

[tʃoʊk]

1.

v.

1) душы́ць (-ца), задыха́цца

2) гасі́ць; глушы́ць, затры́мваць

to choke back the tears — затрыма́ць сьлёзы

to choke progress — затрыма́ць по́ступ

2.

n.

1) зады́шка f., ды́хавіца f.

2) затка́нае ме́сца; дро́сэль f.

- choke down

- choke up

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

сту́па, ‑ы, ж.

Драўляная або металічная пасудзіна, у якой таўкуць што‑н. таўкачом. Першае, што ўбачыла .. [Аўгеня] там, была ступа і дзве маладзіцы, нявесткі дзеда Стукача: маладзіцы стаялі адна насупраць другой з таўкачамі і заложна таўклі куццю. Колас. Каля прыпечка стаяла маці і, аберуч трымаючы таўкач, таўкла нешта ў ступе. Кулакоўскі.

•••

Таўчы ваду ў ступе гл. таўчы.

ступа́, ы́, ж.

Тэмп руху пры хадзьбе, яздзе на кані; крок. Магчыма, мяккая трава прыглушыла конскую ступу, магчыма, хлопцы, заслухаўшыся, проста не звярнулі ўвагі і палічылі ступу варанога за тупат сваіх коней... Караткевіч. [Коля] раптам ірвануўся наперад па ўсю сваю шырокую ступу. Прысадзісты, каратканогі Міша ледзь паспяваў за ім. Якімовіч. // звычайна ў Т з азначэннем. Поступ, паходка. Нялёгка часам ладзіць нам з табою, І ў праваце сваёй — нібы нямы. Лепш падыдзі нячутнаю ступою І абнімі. Пысін. // Самы павольны алюр. Не прызвычаеная да ціхай хады Мяцеліца парывалася час ад часу перайсці з руплівай, дробнай ступы на рысь. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

cover ground

а) прайсьці́ не́йкую адле́гласьць

б) падаро́жнічаць

from the ground up — ца́лкам, зусі́м

get off the ground — распача́ць, рабі́ць по́ступ

give ground — адступа́ць, саступа́ць

grounds —

а) зямля́, сад, гаро́д; пляц каля до́му

б) аса́дак, гу́шча (на дне гарба́ты, ка́вы)

hold or stand one’s ground — мо́цна трыма́цца, не саступа́ць, не адступа́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

advance

[ədˈvæns]

1.

v.t.

1) ру́хаць напе́рад, дапамага́ць, спрыя́ць

to advance the cause of peace — спрыя́ць спра́ве мі́ру

2) дава́ць, прыво́дзіць (аргумэ́нт)

3) плаці́ць пе́рад тэ́рмінам; дава́ць ава́нс; дава́ць за́гадзя

to advance a loan — дава́ць пазы́ку

4) прысьпяша́ць

to advance the date of the wedding — прысьпе́шыць да́ту вясе́льля

5) павыша́ць ра́нг; авансава́ць

to advance his rank from lieutenant to captain — павы́сіць яго́ зь лейтэна́нта ў ра́нг капіта́на

2.

v.i.

1) ісьці́; ру́хацца напе́рад

The troops advanced — Во́йска пайшло́ ў на́ступ

2) рабі́ць по́ступ, удаскана́львацца

to advance in skill — рабі́ць по́ступы ў сваёй спэцыя́льнасьці

3) павыша́цца ў цане́

The stock advanced three points — А́кцыі паднялі́ся на тры пу́нкты

3.

n.

1) рух напе́рад, пасо́ўваньне напе́рад

The army’s advance was very slow — Пасо́ўваньне во́йска было́ ве́льмі паво́льнае

2) про́йдзеная адле́гласьць f.

3) по́ступm.

the advance of knowledge — по́ступ ве́ды

4) ро́ст ко́лькасьці, ва́ртасьці або́ цаны́; падвы́шка f.

5) ава́нс -у, зада́так -ку m.; пазы́ка f.

4.

adj.

1) пярэ́дні, перадавы́

advance party of the expedition — перадава́я гру́па экспэды́цыі

2) заўча́сны, сыгна́льны

an advance copy of the book — сыгна́льны экзэмпля́р кні́гі

- advances

- go in advance

- in advance

- in advance of

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

steady

[ˈstedi]

1.

adj.

1) ста́лы; рэгуля́рны; нязьме́нны

steady progress — ста́лы по́ступ

2) мо́цны; усто́йлівы

a steady hand — мо́цная, цьвёрдая рука́

steady boat (ship) — усто́йлівы чо́вен (карабе́ль).

3) ро́ўны, раўнаме́рны (пра крок)

4) спако́йны, мо́цны; ураўнава́жаны (пра чалаве́ка)

steady nerves — спако́йныя, мо́цныя нэ́рвы

5) непахі́сны, ста́лы, мо́цны

steady friendship — ста́лая непахі́сная пры́язьнь

6) ста́лы, пава́жны

a steady young man — пава́жны малады́ чалаве́к

7) informal ста́лы, пастая́нны

Mary was his steady girl — Мары́я была́ яго́най ста́лай сымпа́тыяй

2.

v.t.

1) прыво́дзіць у раўнава́гу; рабі́ць усто́йлівым

2) ураўнава́жваць, супако́йваць

3.

interj.

спако́йна! не хвалява́цца!

4.

adv.

ста́ла, раўнаме́рна, непахі́сна

- go steady

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)