1.што. Перашкодзіць нармальнаму стану, развіццю чаго-н., перарваць.
П. маўчанне.
П. сон.
2.што. Не захаваць чаго-н., пераступіць што-н.
П. дагавор.
П. дысцыпліну.
П. граніцу (незаконна перайсці яе).
3.каго-што. Скрануць, разварушыць.
П. пчол.
П. яйкі ў птушыным гняздзе.
|| незак.паруша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз.парушэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
парушыць; зламаць, перайсці, пераступіць (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Пярэ́ступ ’расліна Bryonia L.’ (Кіс.), перэ́ступ ’расліна, якая, падобна да хмелю, абвівае платы ў агародах’ (ТС). Параўн. укр.пере́ступ, пере́ступень ’тс’, рус.переступень ’тс’, польск.przestąp ’тс’. Выводзіцца ад пераступі́ць ’перамясціцца, перайсці’, бо расліна “пераступае” (= пералазіць) праз плот, параўн. ЕСУМ, 4, 346; Банькоўскі, 2, 908.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
transgress
[trænsˈgres]
v.t.
1) паруша́ць (зако́н, пра́віла)
2) пераступа́ць
to transgress the bounds of good taste — пераступі́ць мяжу́ до́брага то́ну
3) грашы́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
заступі́ць, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.
1.каго-што. Замяніць, замясціць.
З. старога майстра ля станка.
2.на што і без дап. Замяніўшы каго-н., прыступіць да работы.
З. на дзяжурства.
З. на пост.
3.каго-што. Загарадзіць, засланіць сабой.
З. каго-н. сабой.
4.што каму. Загарадзіць, зрабіць перашкоду.
З. дарогу каму-н. (таксама перан.: перашкодзіць дзейнасці каго-н.).
5.што. Пераступіць.
Конь заступіў ляйчыну.
|| незак.заступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паро́жак, ‑жка, м.
Памянш.да парог (у 1, 2 знач.). Марыя ступіла на парожак калідора і пачала абчышчаць мяцёлкай боты.Кулакоўскі.— Мы прывыклі, дружа, — мякка сказаў Турсевіч, — [адкарасквацца] агульнымі выразамі там, дзе наш розум не можа адолець, пераступіць нейкія парожні, якія адгароджваюць ад яго тое, чаго мы не ведаем.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паразумне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць разумным, разумнейшым. Непрыкметна ў дзетдоме перамяніліся яны [хлопцы], інакшымі сталі. Выраслі, узмужнелі, паразумнелі.Нядзведскі.// Стаць больш разважлівым; абдумацца. [Зося:] — Ты зверам робішся! У цябе душа, як у гада. Я думала, што ты паразумнееш, што ты будзеш магчы пераступіць часамі і высокі цяжкі парог, калі трэба.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)