Трутушкая ‘?’: тую трутушкую папалам выпілі (маг., Шн., 450). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перапілава́ць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., што.

1. Распытваць папалам, надвае. Перапілаваць дошку.

2. Папілаваць усё, многае. Перапілаваць усе дровы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяметра́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які дзеліць папалам па лініі дыяметра, папярочніка. Дыяметральная плоскасць.

2. перан. Поўны, крайні. Дыяметральная процілегласць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Напе́рак (поперек) ’папалам’: Наперак перарэзаў (Нас.). Гл. пёрак ’упоперак’ (прасл. *perky).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Су́пал ’папалам’: хлѣбь суполъ с мякиною (Нас.). Прэфіксальнае ўтварэнне (*sǫ‑) ад *polъ, гл. палавіна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перасячы́

1. (напр. папалам) dúrchhauen* vt, zerháuen* vt;

2. гл. перасякаць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дваі́ць, дваю, двоіш, двоіць; незак., што.

1. Рабіць парным; здвойваць. Дваіць ніткі.

2. Паўторна ўзорваць, пераворваць. Дваіць папары.

3. Спец. Дзяліць папалам; раздвойваць. Дваіць скуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

го́ра, -а, н.

1. Глыбокі жаль, смутак.

Захварэць з г.

2. Тое, што і няшчасце.

У мяне вялікае г.

3. Жыццёвыя няўдачы, мукі, нястача.

Г. не знаць.

Цярпець г.

◊

Глынуць гора (разм.) — перажыць многа цяжкасцей.

Заліць гора (разм.) — напіцца з гора.

З горам папалам (разм.) — з вялікай цяжкасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́та​1

(іт. meta = палавіна)

здзелка, удзельнікі якой дзеляць папалам прыбыткі і страты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Разатну́ць (разотну́ць) ’рассекчы адным узмахам’ (Нас.), расціна́ць ’рассякаць папалам’, разотну́тый ’рассечаны напалову адным узмахам’ (Нас.). Ад раз- і тну́ць ’ударыць’, ’укусіць’, гл. цяць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)