◎ На́ча ’нібы’: Ходзіць пана пава (браг., Нар. словатв.), ’быццам, нібы; хіба’ (Ян.), на́чай ’быццам, нібы’ (там жа), на́чэ ’як, бы’: Zwiery takije by nacze ludzi (Пятк. 2), укр. наче ’быццам, як быццам’, ’нібыта’, параўн. неначэ ’тс’. З *не иначе ’не інакш’ (гл. на́чай, іничай) з наступнай універбізацыяй і скарачэннем складоў: нейнича > нʼнича > на́ча, або адпадзеннем адмоўя не ў выніку дээтымалагізацыі. Шаур (ESSJ SG, 2, 435) разглядае разам з рус. дыял. на́ча, славен. дыял. nače ’інакш’ (Cjьnače), аднак у гэтым выпадку застаецца няяснай спецыфічная семантыка, ужыванне беларускага і ўкраінскага слоў і функцыя адмоўя ва ўкр. неначе (паводле Шаура, «збыткоўная», гл. там жа, 447). Гл. таксама Бязлай, 2, 210.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

sail​2 [seɪl] v.

1. плы́сці пад ве́тразямі;

sail round the world рабі́ць кругасве́тнае падаро́жжа

2. кірава́ць (яхтаю, лодкаю і да т.п.)

3. пуска́ць кара́блікі

4. адплыва́ць, адыхо́дзіць (пра судна)

5. паво́льна ру́хацца;

She sailed into the room. Яна прайшла ў пакой як пава.

♦

sail against the wind плы́сці су́праць цячэ́ння;

sail close to the wind мо́цна рызыкава́ць, хадзі́ць па кра́і про́рвы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Fronti nulla fides (Juvenalis)

Знешнасці аніякага даверу.

Внешности никакого доверия.

бел. Не кожны спіць, хто храпіць. Не кожны пан, хто ў ботах. Мыла бруднае, а белае хусце мые. На лобе ні ў кога не напісана, які ён. Не кожны п’ян, хто вясёлы. Адзеўся як пава, але дурная слава. Не ўсякі пан, у каго штаны навыпуск. Не заўсёды той калючы бывае, хто скураю вожыка падшывае.

рус. По наружности человека не суди. Не гляди на лицо, а гляди на обычай. По одёжке встречают, а по уму провожают. За приятной внешностью может скрываться никчемная душа. Гладка шёрстка, да коготок востёр.

фр. Il ne faut pas se fier aux apparences (Не нужно доверять внешности). On ne connaît pas le vin au cercle ni l’homme à l’habit (Не угадаешь вино по обручу, а человека по одежде).

англ. All that glitters is not gold (He всё, что блестит, золото). А blush may cover deceit (За смущением может таиться обман).

нем. Man sieht dem Mann auf die Kleider, aber nicht darunter (Видят одежду человека, но не заглядывают внутрь).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Паву́к 1 (ТСБМ, Нас., Касп., Шат., Бяльк., Бяссон., Мал., Гарэц., Яруш., Сл. ПЗБ), пау́к ’тс’ (Бір. дыс.). Рус. пау́к, дыял. па́вок, па́вка, укр. паву́к, ст.-рус. паукъ, ц.-слав. паѫкъ, польск. pająk, палаб. pójąk, славац. pavùk, в.-луж., чэш. pavouk, н.-луж. powk, балг. па́як, серб.-харв. па̏у̑к, славен. pâjok, pâvok. Прасл. paǫkъ, дзе pa — прыстаўка, а ǫkъ роднаснае грэч. ὄγκος, лац. uncus ’крывы гак’, ст.-інд. aηkás ’выгін, крук’ і г. д. Такім чынам, paǫkъ — ’істота з закрыўленымі нагамі’. Гл. Махэк, 439; Фасмер, 3, 219 (там жа і інш. літ-ра). Інакш Брукнер (350), які выводзіць з pa‑ і кораня onk‑ (параўн. літ. añka ’вузел’), enk‑ (параўн. рус. ячея, ячейка ’вока ў сеці’, бел. вячай (гл.). Тады семантычнай матывацыяй магло б быць ’той, хто пляце петлі, сетку’.

Паву́к 2 ’паўлін’ (Нас., Гарэц., Шат., Сцяшк.), пау́к ’тс’ (Федар. 1). Ад пав‑ (гл. пава) з суф. ‑ук. Форма паук, відавочна, у выніку змяшэння з павук, паук ’павук’. Параўн. яшчэ укр. паву́к, паву́н, паву́р ’паўлін’.

Паву́к 3 ’род рыбалоўнай снасці’ (ТСБМ, абл.). Да павук 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)