Разм.Няпраўда, выдумка, хлусня. Бо хто ж ведаў, скажы, Аб забытым народзе і краі? Цемра зману, ілжы Тут стаўляла крыжы, Як слупы па дарозе да раю.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зані́зкі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Нізкаваты, ніжэйшы, чым трэба. [Данута:] — Аж трыццаць два касцёлы і цэрквы ў нашай Вільні. Бо-ожа! — Няпраўда. Я палічыў сорак. Адсюль усіх не відаць, бо гэтая гара занізкая.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
untruth
[ʌnˈtru:Ө]
n.
1) фальшы́васьць, няпра́вільнасьць f.
2) мана́, ілжа́f.; няпра́ўдаf.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мана́, ‑ы, ж.
Наўмыснае скажэнне праўды, ісціны; няпраўда, хлусня. [Лёшка] так маніў, што праз дзень-два і сам ужо верыў у сваю ману.Пянкрат.[Чмаруцька] і сапраўды мог такое адкалоць, што і не дабярэшся, дзе пачынаецца мана, дзе канчаецца праўда.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каза́ць, кажу́, ка́жаш, ка́жа; кажы́; незак.
1.што, без дап. і са злуч. «што». Выказваць у вуснай форме думкі, меркаванні; гаварыць.
К. праўду.
Ён кажа, што гэта няпраўда.
2. Абавязваць, загадваць.
Так кажа мой абавязак.
Так кажа мне маё сумленне.
3.безас. (у форме 3 ас.мн.). Ходзяць чуткі, гавораць.
Кажуць, што зіма будзе марозная.
|| наз.каза́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыту́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Стукнуць, ударыць нагой аб падлогу, зямлю. Мірон Якімавіч прытупнуў пару разоў, абтрасаючы валёнкі.Хадкевіч.Духавы аркестр урэзаў «Кракавяка», і Тхорык з імпэтам узмахнуў вольна рукою, прытупнуў ботамі.Кулакоўскі.// Станцаваць. Здаецца, паехаў бы дадому ды так прытупнуў на чыім-небудзь вяселлі, каб аж падэшвы ў ботах паадставалі.Дайліда.// Тупнуць нагой, выказваючы свой гнеў, абурэнне. — Няпраўда. Н-няпраўда! — аж прытупнула нагой дзяўчынка.Савіцкі.Дырэктар быў не такі. Ён і накрычыць, калі трэба, і нагой прытупне. Але варта таму ж Апанасу ці каму-небудзь іншаму папасціся яму на вочы праз некалькі хвілін, як ён на ўсё забываў.Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fib
[fɪb]1.
n.
хлусьня́f.; мана́, няпра́ўдаf. (малава́жная)
2.
v.i. (-bb)
хлусі́ць, мані́ць, каза́ць няпра́ўду
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Нято́туды ’куды там’: Нетбтуды! и в тэй бок не глядзіць (Нас.). Сюды ж нітбтуды ’ніяк’ (Нас.). З ⁺не‑то‑туды, гл. пято, туды. Параўн., аднак, польск.*nie‑to‑tu ’няпраўда’. Пра мяркуемае польск.*nie‑to‑tu гл. Атрэмбскі (SOr, 13, 21–25), ESSJ SG, 2, 490.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фальш
(польск. falsz < ням. Falsch, ад лац. falsus = памылковы)