та́лька¹, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

1. Маток пражы або нітак рознай велічыні.

Пафарбавалі ў зялёны колер дзве талькі нітак.

2. Від матавіла, на якое звіваюць ніткі.

Наматаць ніткі на тальку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узві́ць, узаўю́, узаўе́ш, узаўе́; узаўём, узаўяце́, узаўю́ць; узві́ў, -ві́ла, -ло́; узві́; узві́ты; зак., што.

1. Навіць, наматаць на што-н.

У. ніткі на вітушку.

2. Падняўшы, закружыць, закруціць.

Вецер узвіў шматкі паперы.

|| незак. узвіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змата́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Матаючы, сабраць, наматаць.

З. пражу.

З. вуды (таксама перан.: спешна пакінуць якое-н. месца; разм.).

|| незак. змо́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. змо́тванне, -я, н. і змо́тка, -і, ДМ -тцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наві́ць, наўю́, наўе́ш, наўе́; наўём, наўяце́, наўю́ць; навіў, -віла́, -ло́; наві; навіты; зак., што і чаго.

1. Наматаць, накруціць на што-н.

Н. ніткі на шпульку.

2. Нарыхтаваць вітых вырабаў.

Н. вяровак.

|| незак. навіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. навіва́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наві́ць (наматаць) áufwickeln vt, áufwinden* vt; (in gróßer Ménge) fléchten* [wínden*]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

узві́ць, узаўю, узаўеш, узаўе; узаўём, узаўяце; зак., што.

1. Навіць, наматаць на што‑н. Узвіць ніткі на вітушку.

2. Імкліва, хутка або віхром падняць уверх што‑н. лёгкае. Вецер узвіў шматкі паперы. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

namotać

зак.

1. наматаць; накруціць;

2. разм. накруціць; наблытаць; намудраваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

намо́тка, ‑ткі, ДМ ‑тцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. намотваць — наматаць.

2. Разм. Тое, што наматана, маток. Зняць намотку. □ [Шпулька] павінна быць невялікай і дапускаць намотку 100 метраў шкура, які б вытрымліваў на разрыў груз да 5–6 кілаграмаў. Матрунёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перакруці́ць, -учу́, -у́ціш, -у́ціць; -у́чаны; зак., што.

1. Павярнуць кругом, процілеглым бокам, канцом.

П. педалі.

2. Звіць вельмі туга, крута; сапсаваць празмерным закручваннем.

П. вужышча.

П. кран.

3. Наматаць на што-н. другое або іначай.

П. шалік на шыі.

4. перан. Перайначыць, зрабіць на свой лад (разм.).

Новыя абставіны ўсё перакруцілі.

5. перан. Сказіць, змяніць змест, форму чаго-н. (разм.).

П. чые-н. словы.

|| незак. перакру́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наві́ць, наўю, наўеш, наўе; наўём, наўяце; пр. навіў, ‑віла, ‑ло; заг. наві; зак., што і чаго.

1. Наматаць, накруціць на што‑н. Навіць ніткі на шпульку.

2. Звіваючы, сплятаючы, нарыхтаваць у нейкай колькасці. [Галя:] — Я чула, што вы вяроўкі добрыя віць умееце? [Яўсей:] — Чаму ж не ўмею. [Галя:] — Дык от наўяце нам пастронкаў, лейцаў, вяровак. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)