заправа́дзіць, ‑ваджу, ‑вадзіш, ‑вадзіць; зак., каго-што.
Разм. Адаслаць, саслаць куды‑н. далёка ці надоўга. — Бацька заправадзіў млне памагаць у Дойлавай гаспадарцы. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сесці / выгодна, надоўга: усесціся, рассесціся
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
асе́дзецца, аседжуся, аседзішся, аседзіцца; зак.
Разм. Надоўга застацца жыць на адным месцы; прывыкнуць да яго. [Алімпа] і раней думала, што маці не вельмі аседзіцца там, на хутары. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задля́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Абл. Надоўга затрымацца дзе‑н. (загаварыўшыся або па іншых прычынах). — А няхай яго... Задлякаўся ды прасядзеў цэлы адвячорак, — сказаў Баранок, беручы плуг. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зале́гчы, -ля́гу, -ля́жаш, -ля́жа; -лёг, -ле́гла і -лягла́, -ло́; заля́ж; зак.
1. Легчы надоўга.
З. ў логава.
2. Размясціцца дзе-н. скрытна.
З. ў засаду.
З. ў акопах.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Размясціцца, памясціцца.
Руда залегла на глыбіні двух метраў.
Трывога залягла ў сэрцы (запала).
|| незак. заляга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкла́сціся, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -кладзе́цца; зак.
1. Асесці, назбірацца.
Іл адклаўся за гады на дне возера.
2. Адтэрмінавацца, перанесціся на больш позні час.
Паездка за горад адклалася.
3. перан. Запасці ў памяць, душу і пад., адлюстравацца, захавацца.
Уражанні дзяцінства адклаліся ў сэрцы надоўга.
|| незак. адклада́цца, -а́ецца і адкла́двацца, -аецца.
|| наз. адклада́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рассе́сціся, -ся́дуся, -ся́дзешся, -ся́дзецца; рассе́ўся, -се́лася; -ся́дзься; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Размясціцца дзе-н. (пра многіх, усіх).
Р. ў вагоне.
2. Сесці, заняўшы шмат месца (разм.).
Р. на лаўцы.
3. Сеўшы, затрымацца надоўга.
Што ж я расселася, трэба ж дадому!
|| незак. расса́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.) і рассяда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папо́мніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што і з дадан. сказам.
Надоўга запомніць (што‑н. непрыемнае). [Лявон:] — Згары ты разам са сваім камбайнам! Будзеш тырчаць тут колькі ўлезе. Папомніш, як з Лявонам катацца. Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заця́ць, затну́, затне́ш, затне́; затнём, затняце́, затну́ць; заця́ў, -цяла́, -ло́; затні́; заця́ты; зак., што.
1. Заціснуць, сцяць.
З. зубы.
З. дыханне (перан.: прыпыніць, зрабіць нячутным).
2. безас. Пазбавіць магчымасці дыхаць, гаварыць.
Замаўчаў, быццам зацяло яму мову.
Усе замоўклі надоўга, як зацяло (безас.) ім (адняло мову, голас; разм.).
◊
Няма за што рук зацяць (разм.) — нічога няма, няма чым заняцца.
|| незак. заціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АТО́Н II
(Otto; 955—7.12.983),
кароль і імператар «Свяшчэннай Рымскай імперыі» з 973. Сын Атона І. У Германіі ўмацоўваў створаную бацькам епіскапальную сістэму, задушыў сепаратысцкі мяцеж герцага Баварскага (976). Імкнучыся захапіць паўд. Італію, пацярпеў паражэнне ад Візантыі і арабаў (982). Пры ім б.ч. палабскіх славян у выніку паўстання 983 надоўга вызвалілася ад герм. Панавання.
т. 2, с. 77
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)