Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
анідзе́, прысл.
Разм. Нідзе, зусім нідзе. Анідзе, хоць свет прайдзі ты, такога хараства не ўбачыш.Дубоўка.Анідзе нас так не сустракалі На дарогах вёскі і бары, Як перад азёрамі ў Тракаі Замка старажытнага муры.Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кайлі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., што і без дап.
Працаваць кайлом. Кайліць вугаль. □ Я помню тыя дні, калі Пад Мінскам у бары, Хто карчаваў, а хто кайліў, Кіпела праца і раслі Скрозь новыя муры.А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
біва́к, ‑а, м.
Стаянка войска па-за населеным пунктам для начлегу ці адпачынку; войска на прывале. Стаяць біваком.//перан. Месца начлегу па-за домам або ў часовым памяшканні. Глухія абсякаючы галіны, Мы там рабілі свой бівак хвілінны, Дзе пасля нас паднімуцца муры.Гаўрусёў.
[Фр. bivouac.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тры́нкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., начым.
Разм. Неакуратна або няўмела іграць на якім‑н. музычным інструменце. [Каця:] — Алёша — сапраўдны чалавек... А ты [Рая], ты заводзіш шуры-муры з гэтым старым смаўжом... толькі праз тое, што ён умее трынкаць на гэтым тваім паламаным раялі.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Мурава́ты, мурова́ты ’цёмна-шэры’ (ТС), му́ры ’светла-карычневай масці’ (мазыр., З нар. сл.), ’цёмна-сівы’ (лельч., Нар. лекс.), ’смуглы, светла-карычневы’ (ТС), рус.мурый ’цёмна-карычневы’, укр.му́рий ’цёмна-шэры з плямамі (аб масці)’, ’смуглы’, чэш.mourovatý ’пачарнелы, цемнаваты’, moura ’шэрая (бурая) карова’. Да прасл.murъ, і.-е. адпаведнікамі якога з’яўляюцца: ст.-грэч.ἀμαυρός ’цёмны’, аркадск.μαῦρος, с.-грэч.μαῦρος ’цёмны, чорны’ (Цупіца, BB, 25, 101; Фасмер, 3, 15; Махэк₂, 377).
Разм. Дажыць да таго часу, пакуль споўніцца якое‑н. жаданне, ажыццявіцца што‑н. жаданае; дачакацца. Светлай прыждалі часіны. Пілы, сякеры бяры, На папялішчах-руінах Новыя ўстануць муры.А. Александровіч.— От ты ўжо і ўнука прыждаў, — усміхнуўся Мацвей, гледзячы брату ў твар.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
векава́ць, вякую, вякуеш, вякуе; незак.
Увесь час жыць дзе‑н., знаходзіцца ў якім‑н. стане, існаваць. [Серадзіха:] — Я меркавала, што мне давядзецца векаваць у зямлянцы, і раптам такая навіна.Гурскі.Нас вывелі ў свет з завуголляў глухіх, А то векавалі б у пана падпаскамі.Лужанін.[Даніла:] Замак, хлопчыку, стары: Многа ўжо вякоў вякуюць Тыя цёмныя муры.Колас.
•••
Век векаваць (звекаваць) — тое, што і векаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цясні́на, ‑ы, ж.
Вузкая, глыбокая рачная даліна з крутымі стромкімі схіламі. Далёка, там, дзе роў злучаўся з глыбокай цяснінай рэчкі, стаялі машыны.Асіпенка.На працягу гадоў [рачулка] .. стварыла цясніну са стромкімі, як муры, берагамі.Маўр.// Вузкі праход паміж гарамі, скаламі і пад. Гучны адзінокі стрэл пачуўся воддалі, рэха пранесла яго далёка, і ён паўтарыўся недзе ў гулкай цясніне гор.Самуйлёнак.Ёсць у Альпах далёкіх сяло, Ледзь бялее між горных цяснін.Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fortify
[ˈfɔrtəfaɪ]
-fied, -fying
1.
v.t.
1) умацо́ўваць су́праць напа́ду, фартыфікава́ць
2) падтры́мваць (фізы́чна й мара́льна)
3) падмацо́ўваць е́жу мінэра́ламі й вітамі́намі
4) дадава́ць алькаго́лю ў напо́й
2.
v.i.
будава́ць фо́рты, абаро́нныя муры́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)