Рабо́ташна ’зручна, карысна’ (Юрч.), рус.смал.рабо́ташно ’шмат работы’, маск.рабо́тошный ’прыбытковы, выгадны’, ’зроблены ўласнымі рукамі’. Утворана ад рабо́та (гл.), на ўзор мо́ташна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Матылі́к, матылі́ца ’патыліца’ (Нас.). Паводле Мяркулавай (Этимология–74, 74), тут можна бачыць экспрэсіўны прэфікс ма‑ пры затылак, патыліца. Такі ж прэфікс і ў мотлах, моташна (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асо́бна, прысл.
Убаку ад іншых, паасобку. Дзяўчаты і падлеткі ішлі асобна.Мележ.Пакуль вернемся, каб усё гэта перабраў: мак асобна, пясок — асобна.Якімовіч.// Толькі аднаму, без іншых. [Фёдар Мікалаевіч:] — Ну, я яму [Шугаеву] асобна выкажу падзяку.Крапіва.// Паасобку, разлучыўшыся, у адзіноце. Разам — цесна, асобна — моташна.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
cklić
ckli|ć
незак. нудзіць;
cklić mnie — мяне нудзіць; мне моташна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
nauseate
[ˈnɔzieɪt]
v.
1)
а) выкліка́ць мло́сьць, ну́дзіць
б) выкліка́ць марску́ю хваро́бу
2) чу́цца мо́ташна, мло́сна
3) выкліка́ць агі́ду
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мло́сна, безас.узнач.вык.
Нядобра, моташна. Адчуўшы, што яму млосна, Максім Сцяпанавіч выйшаў на ганак і сеў проста на прыступку.Карпаў.Неяк раз на занятках па гімнастыцы ў школе Бобу зрабілася млосна, і ён страціў прытомнасць.Гарбук.
•••
Чарцям млосна (будзе, стане) — пра што‑н. такое, што выходзіць за межы звычайнага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакалаці́цца, ‑лачуся, ‑лоцішся, ‑лоціцца; зак.
Разм.
1. Калаціцца некаторы час. Маёр курыць цыгарэту, і яму падсунуў пачак, але Андрэй не ўзяў. Яму крыху моташна. Пакуль везлі сюды — перакалаціўся.Арабей.— Як настане дзень, — гаварыла Гануля, — дык уся перакалоцішся. Як толькі скажуць: «немцы»!, хапаеш дзяцей і ў лес.Гурскі.
2. Перастаць, скончыць калаціцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Му́тарна, му́торно ’моташна, вельмі цяжка, непрыемна, дрэнна’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Касп., Растарг., Нар. Гом., ТС, Сцяшк. Сл.; маладз., Янк. Мат.). Рус.тамб., цвяр.му́торно ’цяжка’, бран. ’павольна’. Да ⁺му́торыць (параўн. рус.кур.муторить ’ванітаваць; муціць’, ’дурыць галаву’), якое ад муці́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
mdlić
mdli|ć
незак. нудзіць;
mdlić mnie — мяне нудзіць, мне моташна; мне млосна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
тошни́тьнесов., безл.
1.(о состоянии тошноты) ну́дзіць; быць мо́ташна (мло́сна); (рвать) рваць, ванітава́ць;
его́ три дня тошни́ло яго́ тры дні рва́ла, ён тры дні ванітава́ў;
меня́ тошни́т мяне́ ну́дзіць (мне мо́ташна, мне мло́сна);
2.перен., разг. ну́дзіць;
меня́ тошни́т от его́ разгово́ра мяне́ ну́дзіць ад яго́ гаво́ркі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)