Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
не́якпрысл.
1. (нейкімчынам) írgendwíe;
2. (калісьці) éinmal, einst(ens)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Не́ўкач, неўкача ’калісьці, даўным-даўно’ (Сл. Брэс.), неўкоч, неўкоча ’калісьці; калі-небудзь; у хуткім часе’ (ТС), ’калісьці, даўным-даўно’ (лунін., Жыв. сл.), нёкоч ’некалі, калісьці, даўней’ (пін., Нар. лекс.). Відаць, можа быць збліжала са славен.nekoč ’аднойчы, некалі, калісьці’, што з не (адмоўе) і ko ’калі’ (< къ, гл. к), с — узмацняльная партыкула, адпавядае бел.ч(чы), параўн. гэтачы, колечы і інш. (Карскі 2-3, 71; ESSJ SG, 2, 305–306). Спецыфічная беларуска-славенская паралель можа служыць падставай для рэканструкцыі праславянскага дыялектызма (*ne‑kb‑čb?). Сярод беларускіх слоў больш ранняй формай трэба лічыць форму без устаўнога ў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
deréinst
a
1) калі́-не́будзь
2) калі́сьці
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
aforetime
[əˈfɔrtaɪm]1.
adv.
калі́сьці, калі́сь, не́калі; быва́ла
2.
adj.
ко́лішні; да́ўні
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Каліне́ячы ’калісьці’ (карэліц., Сцяшк.). Аформлена як надоечы (гл.); другую частку слова можна разумець па-рознаму. Магчыма, утворана з неяк (гл.), але не выключана, што і з калінь (гл.). Паводле значэння ’калісьці’ хутчэй суадносіцца з неяк ’аднойчы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ке́дзюсь ’калісьці, некалі, даўней, у старыцу’ (Нар. лене ). Гл. кедысь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Не́калі ’няма калі, няма часу’ (Нас., Грыг., Гарэц., Мал., Сл. ПЗБ, ТС, Растарг.), ’няма калі; калісьці’ (докш.; бых., Янк. Мат.; Бяльк.), ’калісьці, даўно’ (Сцяшк.), ’некалі; у будучым, у хуткім часе’ (Яўс.), параўн. таксама з нарашчэннем часціц: не́каліка, не́калікі, не́каліцька, не́какаліцькі (Яўс.), рус.не́коли ’няма калі, няма вольнага часу’, ст.-слав.нѣколи ’калісьці, аднойчы’. Прасл.*několi, з ně (гл. не) і koli (гл. калі), гл. ESSJ SG, 2, 478.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
га́рля Пажарышча; месца, дзе калісьці быў пажар (Ляхавічы Палессе Талст.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
хвалярэ́з, ‑а, м.
Спец. Гідратэхнічнае збудаванне (дамба, вал і пад.), якія ахоўваюць месца стаянкі суднаў ад дзеяння хваль. Мора глуха зараўло, навалілася на хвалярэзы.Васілевіч.Сцяна — калісьці магутная, з байніцамі і хвалярэзамі з нахіленых паляў. Аб вострыя, калісьці грозныя, канцы іх мірна плёхаюць узнятыя ветрыкам, хвалі.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)