сінко́па, ‑ы, ж.

1. У музыцы — зрушэнне рытмічна апорнага гуку з моцнай долі такта на слабую.

2. У мовазнаўстве — выпадзенне ці апусканне аднаго (галоснага) ці некалькіх гукаў (склада) у сярэдзіне слова.

[Ад грэч. synkopē — скарачэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смеще́ние

1. (действие) зрушэ́нне, -ння ср., неоконч. зру́шванне, -ння ср., ссо́ўванне, -ння ср., скрана́нне, -ння ср.; перамяшчэ́нне, -ння ср.;

2. (с должности) зня́цце, -цця ср.;

3. перен. зрушэ́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парала́кс, ‑а, м.

Спец.

1. Уяўнае змяненне становішча прадмета як вынік перамяшчэння вока назіральніка.

2. У астраноміі — вугал, які вымярае ўяўнае зрушэнне свяціла пры перамяшчэнні назіральніка з аднаго пункта прасторы ў другі. Гадавыя паралаксы планет.

[Грэч. parállaxis — адхіленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксцэнтрысітэ́т, ‑у, М ‑тэце, м.

Спец.

1. Зрушэнне восі дыска адносна восі вала. Вал з эксцэнтрысітэтам.

2. Адлегласць паміж фокусамі эліпса. Лінейны эксцэнтрысітэт. // Адносіны адлегласці паміж фокусамі эліпса да даўжыні яго вялікай восі. Цікавы эксцэнтрысітэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксцэнтры́чнасць ​1, ‑і, ж.

1. Тое, што і эксцэнтрыка (у 2 знач.), эксцэнтрыяда.

2. Уласцівасць эксцэнтрычнага. Эксцэнтрычнасць выразаў.

3. Эксцэнтрычны ўчынак. Што за эксцэнтрычнасці?

эксцэнтры́чнасць ​2, ‑і, ж.

Зрушэнне цэнтра восі ў адзін бок. Эксцэнтрычнасць вобада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przesunięcie

н.

1. перасоўванне;

2. перамяшчэнне;

przesunięcie magnetyczne фіз. магнітнае зрушэнне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вы́віх, ‑у, м.

1. Зрушэнне касцей з пастаяннага месца ў суставе. Вывіх рукі. // Месца, дзе зрушыліся косці.

2. перан. Разм. Адхіленне ад звычайнага становішча, нормы. Фармалістычныя вывіхі ў творчасці. □ Караць прасцей простага, а вось чалавечыя вывіхі выпраўляць куды складаней. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сдвиг м.

1. зрух, род. зру́ху м.;

2. геол., техн. зрушэ́нне, -ння ср.;

ступе́нчатые сдви́ги ступе́ньчатыя зрушэ́нні;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

То́рап ’страх, перапуд’ (Нас.). Укр. то́роп ’замяшанне, разгубленасць’, рус. о́торопь ’збянтэжанасць’, ц.-слав. утрапъ ’зрушэнне, ссоўванне’, ’вар’яцтва’; славен. trȁp ’дурань, ёлупень’, балг. тра́пен ’збіты з панталыку’. Прасл. *torpъ ад *torpiti ’рабіцца адубелым, скарчанелым’ (гл. тарапіцца 2), якое праз чаргаванне галосных звязана з прасл. *tьrpěti (гл. цярпець) (Фасмер, 4, 85; Бязлай, 3, 213; Сной₂, 777–778; Махэк₂, 391; ЕСУМ, 5, 607). Сюды ж тарапа́ны ’страх’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АСА́ДКА,

1) у металаапрацоўцы працэс апрацоўкі ціскам, у выніку якога змяншаецца вышыня і павялічваюцца папярочныя памеры загатовак ці дэталяў. Праводзіцца на прэсах і молатах.

2) У металургіі — скачкападобнае зрушэнне ўніз (абвальванне) шыхтавых матэрыялаў, пераважна ў металург. печах, пры няроўным цячэнні плавільнага працэсу.

3) У будаўніцтве — вертыкальнае зрушэнне масы грунту (асновы збудавання), выкліканае павялічанай нагрузкай. Залежыць ад канструкцыйных асаблівасцяў збудавання і ўмоў яго эксплуатацыі, адбываецца нераўнамерна і павінна быць меншая за гранічна дапушчальную.

4) Асадка судна — адлегласць ад ватэрлініі да ніжняга пункта корпуса судна ў сярэдняй яго частцы; лінейная велічыня, якая характарызуе апусканне судна ніжэй за ўзровень вады пры рознай яго загрузцы.

т. 2, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)