Лю́бжа, лю́бша ’замова на каханне’, ’нагаворнае зелле’ (Гарэц.), ’ятрышнік, зязюлька плямістая, Orchis maculala L.’ (Растарг.), ’чараўнік, Platanthera bifolia L. C. Rich’ (Кіс.). Укр. любжа ’ятрышнік’, рус. смал., арл., кур. любжа ’ятрышнік’, ’чараўнік’. Утворана ад любіць (Сцяцко, Афікс. наз., 79). Матывацыя (Махэк, Jména, 299): расліна мае два клубні, якія нагадваюць яйцы, таму існавала павер’е, што прырода нібыта сама ўказала на тое, што гэта расліна служыць для павышэння патэнцыі (параўн. чэш. vstavač, польск. storczyk), выклікаючы каханне. Іншыя назвы звязаны з зязюляй (параўн. бел. зязюлька, чэш. žežhulka, zezulka, kukačka), бо яна (паводле фальклорных песень) мае адносіны да кахання і плоднасці. Прасл. lʼubьža (Трубачоў, Эт. сл., 15, 189).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zaklęcie

zaklęci|e

1. закляцце; замова;

magiczne ~a — чароўныя замовы;

rzucić ~e na kogo/co зачароўваць; заварожваць каго/што;

2. мальба; просьба;

nie pomogły żadne ~a — ніякія просьбы не дапамаглі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

reservation

[,rezərˈveɪʃən]

n.

1) абмежава́льная ўмо́ва, агаво́рка f.

to accept the plan with reservations — прыня́ць плян з агаво́ркамі

2) рэзэрва́цыя f. (зямля́ трыма́ная ў запа́се для яко́е-н. мэ́ты); запаве́днік -у m.

3) папярэ́дняя замо́ва, рэзэрва́цыя f.

We make reservations in advance for rooms in hotels, seats at a theater — Мы за́гадзя замаўля́ем пако́і ў гатэ́лі, ме́сцы ў тэа́тры

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Сціх 1 ’супакой, цішыня’ (Барад., Юрч. Вытв.), ’спакой, канец’ (Сцяц. Сл.), стіх ’кароткі адрэзак часу’; у значэнні прысл. стіха́мі ’часамі’: стіхамі мніе голова боліт (беласт., Сл. ПЗБ). Параўн. укр. стих, стиг ’міг’, ’хвілінка, момант’, стих ’урок’ (Шымк. Сл.), рус. стих ’дзіўны стан, блазенства, нечаканы ўчынак’ у выразе стих нашёл, славац. stih ’вольны час, вольная хвіліна’. Няясна з-за разнастайнасці значэнняў. Хутчэй за ўсё, дэвербатыў ад сціхаць (гл.), падобна да міг ад мігаць; развіццё значэння ад ’раптоўная ціша’ да ’нечаканасць’ і ’момант’. У ЕСУМ (5, 414) дапускаюць сувязь з укр. сти́гнути (гл. засцігнуць); вывядзенне слова Зубатым (Studie, 163) з балцкіх моў лічыцца менш верагодным. Праабражэнскі (2, 387) выводзіць рускі выраз са стих ’палоска пры пляценні, радок лыка пры пляценні лапцей’, што, на думку Вінаградава (Этимология–1968, 167), сумніўна; не менш сумніўнай бачыцца і яго прапанова звязаць з грэч. στίχος ’радок у вершы’ (гл. сціх 2) праз стадыю ’замова’. Сюды ж, відаць, і сціш ’цішыня’ (Ласт.).

Сціх 2 ’верш’ (Сл. ПЗБ), сцішо́к ’вершык’ (Бяльк.). Запазычана з рус. стих, стішо́к ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

rush

I [rʌʃ]

1.

v.i.

1) сьпяша́цца; імча́цца, не́сьціся

2) дзе́яць пасьпе́шліва; хапа́цца

He rushes into things without knowing anything about them — Ён хапа́ецца за спра́вы, нічо́га пра іх ня ве́даючы

3) кі́дацца

The crazed man rushed at the doctor — Вар’я́т кі́нуўся на ле́кара

4) прыліва́ць; хлы́нуць

Blood rushed to his face — Кроў уда́рыла яму́ ў твар

2.

v.t.

1) ры́нуцца, гна́ць, бра́ць шту́рмам

They rushed the enemy — Яны́ ры́нуліся на во́рага

2) тэрміно́ва выко́нваць

Rush this order, please! — Калі ла́ска, тэрміно́ва вы́канайце гэ́тую замо́ву!

3) рабі́ць пасьпе́шліва

The sick child was rushed to the hospital — Хво́рае дзіця́ пасьпе́шліва заве́зьлі ў шпіта́ль

4) падганя́ць

Don’t rush me — Не падганя́й мяне́

3.

n.

1) імклі́вы рух, напо́р -у m.

the rush of the flood — імклі́вы напо́р паво́дкі

2) сьпе́шка f., сьпех -у m.

The rush of city life — Сьпех гарадзко́га жыцьця́

The Christmas rush — Перадкаля́дная мітусьня́

the gold rush — залата́я ліхама́нка

4.

adj.

сьпе́шны, тэрміно́вы

A rush order — Сьпе́шная замо́ва

•

- with a rush

II [rʌʃ]

n.

1) чаро́т -у m.

2) драбяза́ f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

order

[ˈɔrdər]

1.

n.

1) пара́дак -ку m., пасьлядо́ўнасьць f.

in alphabetical order — у альфабэ́тным пара́дку

to count in order — лічы́ць па пара́дку

2) пара́дак -ку m., спра́ўнасьць f.

to put a room in order — спара́дкаваць пако́й; прыве́сьці пако́й у пара́дак

to get out of order — папсава́цца

in good order — у до́брай спра́ўнасьці

3) пара́дак -ку m., спако́й -ю m.

to keep order — захо́ўваць пара́дак

to call to order —

а) закліка́цьда пара́дку

б) адкры́ць пасе́джаньне

4) пара́дак -ку (вядзе́ньня схо́ду), рэгля́мэнт -у m.

order of business, order of the day — пара́дак дня

5) зага́д -у m.; кама́нда f., нака́з -у m.

under the orders of… — пад кама́ндай…

the order of the captain — капіта́наў зага́д

6) postal money order — пашто́вы пераво́д

7) замо́ва, зака́з -у m.

made to order — зро́блены на зака́з

8) Zool., Bot. атра́д -у m. (грызуно́ў, матылёў)

9) пласт -у, слой -ю m.

all orders of society — усе́ пласты́ грама́дзтва

10) духо́ўны сан; ры́царскі або́ мана́скі о́рдэн

to take holy orders — прыня́ць духо́ўны сан

in holy orders — у духо́ўным са́не

11) о́рдэн -а m. (знак узнагаро́ды)

12) о́рдэр -у m. (стыль у архітэкту́ры)

the Doric order — дары́чны ордэр

2.

v.

1) пара́дкаваць; ула́джваць

to order one’s affairs — ула́дзіць свае́ спра́вы

2) зага́дваць каму́, кама́ндаваць кім

3) зака́зваць, заказа́ць

order about or around — кама́ндаваць кім, папіха́ць каго́

•

- by order

- in order

- in order that

- made to order

- out of order

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)