дзіра́, -ы́, мн. дзіры́ і (з ліч. 2, 3, 4) дзіры́, дзір, ж.

1. Вялікая дзірка ў вопратцы або адтуліна ў чым-н.

Залатаць дзіры на локцях.

Залажыць дзіры цэглай.

2. Далёкае ад культурных цэнтраў месца (разм.).

Жыве ён у такой дзіры, што свет не бачыў.

○

Чорная дзіра (спец.) — вобласць у касмічнай прасторы з надзвычай магутным гравітацыйным прыцягненнем.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

turn down

а) адлажы́ць (каўне́р), загну́ць уніз; падлажы́ць, залажы́ць

б) informal адмо́віць; адкі́нуць (прапано́ву, плян)

в) прыкруці́ць (кран)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ляг у выразе лязом зацяць ’залажыць горла’ (Ян.), укр. ляг, ляги́, ля́гома, ля́гови ’час класціся спаць’, рус. ляг ’ляжачы стан’, польск. ląg ’вылупліванне птушанят’, чэш. leh ’ляжанне’, славац. ľah ’тс’, славен. lẹ̑g ’вылупліванне птушак’, ’адзін заход вылуплівання’. Прасл. lęgъ, якое з lęgnǫti < lęgti < legtʼi > ле́гчы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zastawić

зак.

1. заставіць; загрувасціць;

zastawić pokój meblami — заставіць пакой мэбляй;

2. расставіць;

3. залажыць, аддаць у залог;

zastawić w lombardzie — залажыць у ламбардзе;

zastawić stół — накрыць на стол

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ламба́рд, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Крэдытная ўстанова для выдачы грашовай пазыкі за пэўны працэнт пад заклад рэчаў ці рухомай маёмасці. Залажыць рэчы ў ламбард.

2. Уст. Крэдытная ўстанова ў дарэвалюцыйнай Расіі, якая выдавала грашовую пазыку за пэўны працэнт пад заклад рухомай і нерухомай маёмасці і прымала на хаванне грошы з выплатай устаноўленых працэнтаў.

[Ад геагр. назвы вобласці ў Італіі — Ламбардыі, адкуль у сярэднія вякі выходзіла многа ліхвяроў і банкіраў.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закла́дваць несов.

1. в разн. знач. закла́дывать; (закрывать отверстие наглухо — ещё) заде́лывать;

2. портн. забира́ть;

1, 2 см. закла́сці, залажы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каўне́р, -няра́ м. во́рот, воротни́к;

◊ браць (узя́ць) за к. — брать (взять) за ши́ворот;

за к. не ка́пае — не ка́плет (над кем);

залажы́ць за к. — заложи́ть за га́лстук

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забра́ть​I сов.;

1. в разн. знач. забра́ць, мног. пазабіра́ць;

2. (взять) узя́ць;

3. (набрать, купить) набра́ць;

4. (получить, приобрести) займе́ць, узя́ць;

5. портн. залажы́ць; см. забира́ть​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заде́лать сов.

1. зала́дзіць; заштукава́ць; (залатать) зала́таць, зала́піць; (забить) забі́ць, мног. пазабіва́ць; (заложить) залажы́ць, закла́сці; (заровнять) зараўнава́ць, мног. пазараўно́ўваць; (замазать) зама́заць, мног. пазама́зваць; (замуровать) замурава́ць, мног. пазамуро́ўваць; (запаковать) запакава́ць;

2. (семена) с.-х. закры́ць, забаранава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Pfand

n -(e)s, Pfänder

1) зало́г

etw. als [zum] ~ gében* — даць што-н. у я́касці зало́гу, залажы́ць што-н.

etw. gégen ~ léihen* — даць што-н. пад зало́г

2) фант

Pfänder spíelen — гуля́ць у фа́нты

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)