катаваць, ✂; незак.

Моцна і балюча біць, жорстка мучыць.

  • К. на допыце.
  • Не катуй сябе, што згубіла рэчы (перан. не дакарай, не пакутуй).

|| зак. скатаваць, ✂.

|| наз. катаванне, ✂.

  • У фашысцкім лагеры смерці былі нечалавечыя катаванні (жорсткія здзекі; пакуты).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

парашок, ✂, м.

  1. Дробна расцёртыя частачкі цвёрдага рэчыва.

    • Зубны п. (для чысткі зубоў).
    • Сцерці ў п. каго-н. (перан. жорстка расправіцца, звычайна як выраз пагрозы; разм.).

  2. Лекавае рэчыва пэўнай дазіроўкі ў раздробненым выглядзе.

    • Лякарства ў парашках.

|| прым. парашковы, ✂.

  • Парашковае малако (з малочнага парашку).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

паплаці́цца, ‑плачуся, ‑плацішся, ‑плаціцца; зак.

Панесці страту, быць пакараным у адплату за што‑н. Янук паверыў здрадніку — і жорстка паплаціўся за гэту даверлівасць. Бярозкін.

•••

Паплаціцца галавой (жыццём) — загінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задава́цтва, ‑а, н.

Тое, што і задаванне ​2. Маёру ўспомнілася, як на нядаўнім партыйным сходзе гэтыя ж самыя работнікі бязлітасна і жорстка крытыкавалі капітана за задавацтва, ганарыстасць. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ганары́стасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ганарыстага; пагардлівасць, фанабэрыстасць, самаўпэўненасць. Маёру ўспомнілася, як на нядаўнім партыйным сходзе гэтыя ж самыя работнікі бязлітасна і жорстка крытыкавалі капітана за задавацтва, ганарыстасць. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парашо́к, -шку́ і -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.

1. -шку́. Дробна расцёртыя частачкі цвёрдага рэчыва. Зубны п. (для чысткі зубоў).

2. -шка́. Лекавае рэчыва пэўнай дазіроўкі ў раздробненым выглядзе. Лякарства ў парашках.

◊

Сцерці ў парашок каго (разм.). — жорстка расправіцца; звычайна як выраз пагрозы.

|| прым. парашко́вы, -ая, -ае. Парашковае малако (з малочнага парашку).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

Suae vitae durius consulere

Жорстка абысціся са сваім жыццём.

Жестоко обойтись со своей жизнью.

Гл.: Gladdum...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

крывапі́вец, ‑піўца, м.

Пагард. Пра чалавека, які жорстка прыгнятае, эксплуатуе каго‑н. Як толькі магла не любіць душа, сэрца, усё пачуццё чалавека-крывапіўца, — так адносілася Ганна да паноў. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасле́даваць несов., в разн. знач. пресле́довать;

п. во́рага — пресле́довать врага́;

цары́зм жо́рстка прасле́даваў рэвалюцыяне́раў-дэмакра́таў — цари́зм жесто́ко пресле́довал революционе́ров-демокра́тов

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

геста́па

(ням. Gestapo, ад Geheime Staats Polizei = тайная дзяржаўная паліцыя)

тайная паліцыя ў гітлераўскай Германіі, якая жорстка распраўлялася са сваімі ахвярамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)