жаўтагру́ды, ‑ая, ‑ае.

З жоўтымі грудзямі. Жаўтагруды дзяцел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухаве́рхі, ‑ая, ‑ае.

З сухой верхавінай. Заўзята і гучна барабаніў у сухаверхае дрэва дзяцел. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ствалі́на, ‑ы, ж.

Разм. Вялікі і тоўсты ствол (у 1 знач.). Мільгануў на сухадрэвіне стракаты дзяцел, спрытна ўзбіраючыся па стваліне. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страка́ты, -ая, -ае.

1. Такі, паверхня якога пакрыта палоскамі, плямамі розных колераў; рознакаляровы.

Стракатая тканіна.

С. дыван.

2. перан. Які вылучаецца неаднароднасцю, разнастайны, з розных элементаў.

С. склад насельніцтва.

3. Плямісты, разнашэрсны (пра масць жывёл); рознага апярэння (пра птушак).

С. дзяцел.

С. конь.

|| наз. страка́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

застуката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.

Пачаць стукатаць. // Прастукатаць. У нас, у лесе, цішыня.. Хіба што дзяцел па сухадрэвіне застукоча, дык мы з такім лёскатам звыкліся. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохпа́льцы, ‑ая, ‑ае.

1. З трыма пальцамі на руцэ або назе. Трохпальцая канечнасць.

2. Як састаўная частка некаторых назваў жывёл і птушак. Трохпальцы тушканчык. Трохпальцы дзяцел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Суха́рык ’малы дзяцел’ (ПСл), сюды ж сухо́вік ’тс’ (там жа). Параўн. укр. сухлячо́к ’тс’. Вытворныя ад сухі (гл.), што звязана з малымі памерамі, гл. ЕСУМ, 5, 488.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ша́шаль, ‑я, м.

Насякомае атрада жукоў, лічынкі якога псуюць скуры, футра, точаць дрэва і пад. Зімою дзяцел у ствале елкі выдзёўб неглыбокае дупло: выбіваў лічынак шашаля. Бяспалы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азале́лы, ‑ая, ‑ае.

Змерзлы, азяблы. Я палажыў свае азалелыя рукі на.. [Нініны] нешырокія плечы і маўчаў. Мыслівец. Грукае дзяцел у азалелы ствол. Барадулін. Трывожна сцяўся азалелы ранак. Бічэль-Загнетава.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сухаве́ршнікдзяцел’ (Мат. Гом.). Відаць, ад сухаве́рх ’дрэва з засохлым верхам’, сухаве́рхі ’які мае сухі верх (пра дрэва)’ (Сл. ПЗБ), што да сухі і верх ’верхавіна’. Параўн. іншую назву сухарык, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)