Баўтру́к ’абжора, дармаед’ (Касп.), Баўтрамей (уласн. імя) (Нас.), ’непаваротлівы хлопчык, які толькі капрызіць’ (Нас.), баўтрю́к ’нехлямяжы, таўстапузы чалавек’ (Нас.), баўтру́с ’непаваротлівы, свавольны хлопчык’ (Нас.). Рус.дыял.бавтрю́к ’бялізны чалавек; гультай, дармаед’ (смал.). Параўн. і ўкр. прозвішча Бовтру́к. Ад уласнага імя Баўтрамей (так Нас.), скарочаныя формы якога давалі розныя пейаратыўныя назвы (параўн. Брукнер, 15).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паразі́тм.
1.біял. Parasít m -en, -en;
2.перан. (дармаед) Schmarótzer m -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
sponger
[ˈspʌndʒər]
n.
1) той, што зьбіра́е гу́бкі
2) informalдармае́д, нахле́бнік -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Лушчэнік ’пястун’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Відавочна, скарочаная форма з польск.łuszczybochenek ’дармаед, гультай’ (Слаўскі, 5, 367), пры ад’ідэацыі лашчыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паразі́т, -а, М -зі́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Арганізм (расліна або жывёліна), які жыве на паверхні або ўсярэдзіне другога арганізма і корміцца за яго кошт.
2.перан. Той, хто жыве з чужой працы, дармаед (пагард.).
|| прым.паразі́тны, -ая, -ае (да 1 знач.) іпаразі́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Музаве́р ’дармаед’ (Ян.). З рус.музавер, музовер ’бязбожнік, ліхадзей’, якое з тур.-араб.müzevvir ’хлус, кручкатвор’ (Міклашыч, 205; Фасмер, 3, 5).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паразі́т ’расліна або жывёліна, якая жыве на паверхні або ў сярэдзіне іншага арганізма і корміцца за яго кошт; той, хто жыве з чужой працы; дармаед’ (ТСБМ). Ст.-бел.параситъ (пасоритъ) ’дармаед’, 1622 г. < ст.-польск.parazyt, pasorzyt < лац.parasītus, грэч.παράσιτος (Булыка, Лекс. запазыч., 127). Сучаснае бел. слова, відаць, праз рус.парази́т, якое праз ням.Parasit або франц.parasite ўзыходзіць да той жа лацінскай крыніцы (гл. Фасмер, 3, 203).