tíngeln
vi разм. пагардл. учыня́ць вэ́рхал, шуме́ць (без дай прычыны)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
нія́кі, -ая, -ае, займ. адмоўны.
1. У адмоўных сказах: ніводны, які б ні быў.
Ніякія довады не памаглі.
2. у спалучэнні з часціцай «не». Зусім не (разм.).
Н. я не сваяк табе.
◊
Без нічога ніякага (разм.) — без дай прычыны; раптоўна.
Не вытрымліваць ніякай крытыкі — быць нікуды не вартым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
хрэ́сьбіны, ‑бін; адз. няма.
Тое, што і хрысціны. [Міхалка:] — Бярэ [поп] за хрэсьбіны, бярэ за шлюб, бярэ і за хаўтуры. Усё дай і дай. Бядуля. У маладосці, бывала, Сынклета не тое, што на кірмаш, на хрэсьбіны адна не пойдзе. Гроднеў. / у перан. ужыв. [Колас:] — У «Нашай долі» адбыліся мае літаратурныя хрэсьбіны, стаў называцца Коласам. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круць, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца ў значэнні дзеясловаў крутнуць і крутнуцца. Конік той круць назад ды дай бог ногі. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прада́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзім, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́; -да́й; -да́дзены; зак., каго-што.
1. Аддаць каму-н. за плату (пра гандлёвую здзелку).
П. хату.
2. перан. Выдаць каго-н., здрадзіць каму-, чаму-н.
П. сябра.
|| незак. прадава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.
|| наз. про́даж, -у, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
варагава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; незак.
Разм. Быць у непрыязных адносінах. [Ціток:] — Не дай божа, ці ж мы ўвесь век з табою варагаваць будзем? Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Турсу́чыць ‘трэсці, вытрасаць’ (Сцяшк. Сл.), ‘трасці, трусіць’ (калінк., Арх. ГУ). Параўн. рус. дай. турсу́чить ‘торгаць, тузаць, рваць’. Няясна (Фасмер, 4, 125). Можна дапусціць сувязь з папярэднім словам у якасці дзеяслова працяглага дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жуллё, ‑я, н., зб.
Разм. Жулікі. — На адным тыдні тры кватэры абабралі. А-і-ы-эй! Колькі развялося жулля — не дай ты рады! Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накупля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., чаго.
Купіць вялікую колькасць чаго‑н. [Даніла:] — Паглядзі там у торбе, чаго я накупляў, толькі дай мне спачатку павячэраць. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папракру́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Пракруціць у многіх месцах (дзіркі і пад.). [Наздрэйка:] «Братка, дай свярдзёлка. Граблі раблю, дык няма чым дзіркі папракручваць». Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)