бры́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак., што і без дап.
1. Рабіць брыдкім, непрыгожым. Ані грана лішняга не было ў ім, але не было і таго, што часам брыдзіць цела прафесіянальнага гімнаста.Караткевіч.
2. Тое, што і брудзіць (у 1 знач.). — Дык што гэта вы, таварыш старшыня, — ледзь не пакрыўдзіўся Валодзька. — Будзем мы рукі брыдзіць такім дабром.Брыль.
•••
Брыдзіць светам — хітраваць, круціць, баламуціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марадзёр, ‑а, м.
1. Той, хто грабіць забітых і раненых на полі бою і займаецца грабяжом насельніцтва ў час вайны. Каб ноч віднейшая была, Ноч на чужой зямлі, Шміт марадзёрам загадаў Будынкі падпаліць.Танк.Па дарозе ехалі фурманкі.., нагружаныя нарабаваным дабром... — Траха не будзе, калі аднаго марадзёра мы затрымаем, — рашыў Мікола.Новікаў.
2.перан.Разм. Спекулянт, які прадае тавары па вельмі высокай цане.
[Фр. maraudeur — грабежнік.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па-до́брамупрысл.
1. im Gúten;
прашу́ цябе́ па-до́браму ich bítte dich im Gúten;
разысці́ся па-до́браму im Gúten auseinándergehen*;
2. (падобрайволі, дабром) fréiwillig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
добро́Iсущ., в разн. знач. дабро́, -ра́ср.;
◊
э́то к добру́ гэ́та на дабро́;
не к добру́ не да дабра́ (не к дабру́);
помина́ть добро́м паміна́ць дабро́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гне́вацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак., накаго-што і без дап.
Быць у стане гневу, выказваць гнеў; абурацца, злаваць. — Ты чаго тут! — гневаецца жанчына, пазнаўшы сына. — Ану, вылазь!Гарбук.[Бабуля] усё вохкала на возе, гневалася: — Бачыш ты яго, старац, а яшчэ дабром грэбуе.Лынькоў.//Разм. Крыўдзіцца. — Ты не гневайся на мяне, Аўгінька! — ласкава сказаў Мартын і палажыў руку на яе плячо.Колас.— А за што на мяне крыўдзіцца-гневацца? — з неўразуменнем спытаў Варанецкі.Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
воздава́тьнесов.
1. аддава́ць;
воздава́ть по заслу́гам аддава́ць па заслу́гах;
2./воздава́ть по́чести ушано́ўваць;
3.(отплачивать) адпла́чваць;
воздава́ть добро́м на зло адпла́чваць дабро́м на зло;
◊
воздава́ть до́лжное аддава́ць нале́жнае;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пік1 ’хутка што-небудзь выкінуць, выставіць на від’; у выразе: пік яму ў нос яго ж дабром’ (Нас.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне. Да пікаць1 (гл.).
Пік2 ’смала, вар’, пі́ка ’бітум, вараная смала’ (Ян., ТС). З н.-ням.Pick ’смала’, якое, як і англ.-сакс.pic, англ.pitch, з лац.pix ’смала’, калькі са ст.-грэч.πίσσα, атычн.πίττα ’тс’ < *piki̯a.
Пік3 ’касцявы мозг (ТС). Усечаная форма лексемы шпік ’тс’ (гл.).
Пік4: гадзіны пік ’час вышэйшага напружання ў рабоце транспарту, электрастанцыі і пад.’ (ТСБМ). З рус.часы пик, якое з’яўляецца паўкалькай англа-амерыканск. peak hours ’тс’ (Кіпарскі, ВЯ, 1956, 5, 136).
Пік5 ’спічастая вяршыня гары’ (ТСБМ). Праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 86) з франц.pic ’тс’ (Мацэнаўэр, LF, 12, 340; Фасмер, 3, 260).
за дабро́дабро́м плаці́ць Gútes wird mit Gútem vergélten;
◊
ад дабра́ дабра́ не шука́юць≅ wer gut sitzt, rücke nicht;
на чужо́е дабро́ нясі́ слёз вядро́≅ böser Gewínn fährt bald dahín
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Bene merenti bene profuerit, male merenti par erit
Таму, хто cee дабро, адплацяць дабром, хто сее зло ‒ злом.
Сеющему добро отплатят добром, сеющему зло ‒ злом.
бел. Што пасееш, тое і пажнеш. Дар за дар. Як гукаюць, так і адгукаюцца. Як прывітаешся, так і адкажуць. Як ты да людзей, так і людзі да цябе.
рус. За добро добром и платят, а за худо ‒ худом. Доброму добро, а худому перемять ребро. Лихое лихим называют, а доброе добрым поминают. Как посеешь, так и пожнёшь.
фр. Comme tu sèmeras tu moissonneras (Как посеешь, так и пожнёшь).
англ. As a man sows so shall he reap (Как человек сеет, так и должен жать).
нем. Wie die Aussaat, so die Ernte (Каков посев, таков и урожай). Wie man es treibt, so geht’s (Как проживёшь, так и прослывёшь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
płacić
незак. плаціць;
płacić gotówką — плаціць наяўнымі [грашыма];
płacić na raty — плаціць y растэрміноўку;
płacić przelewem — плаціць пераводам;
płacić z góry — плаціць авансам;
płacić dobrem za złe — плаціць дабром за зло
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)