зацвя́каць
‘пачаць цвякаць - утвараць гукі, характэрныя для хадзьбы па гразі, забалочаным месцы і пад.; ляскаць жалезным прадметам’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зацвя́каю |
зацвя́каем |
| 2-я ас. |
зацвя́каеш |
зацвя́каеце |
| 3-я ас. |
зацвя́кае |
зацвя́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
зацвя́каў |
зацвя́калі |
| ж. |
зацвя́кала |
| н. |
зацвя́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зацвя́кай |
зацвя́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зацвя́каўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паналіпа́ць, 1 і 2 ас. адз. і мн. не ўжыв., -а́е; зак.
Наліпнуць у многіх месцах, у вялікай колькасці.
Паналіпала (безас.) гразі да колаў або на колы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жало́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (спец.).
Пасудзіна, што выкарыстоўваецца для пад’ёму вадкасці, пяску і буравой гразі пры бурэнні свідравін.
|| прым. жало́начны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ліма́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Заліў, утвораны морам у нізоўях ракі, а таксама салёнае возера паблізу мора, звычайна багатае на лячэбныя гразі.
|| прым. ліма́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гразі́шча, ‑ы, ж.
Разм. Вялікая гразь, многа гразі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
viscous [ˈvɪskəs] adj. вя́зкі; гра́зкі;
viscous pools of mud вя́зкія лу́жыны гра́зі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
жмуля́каць
‘чмякаць - утвараць гукі, характэрныя для хадзьбы па гразі, забалочаным месцы і пад.; ісці па чым-небудзь мокрым, гразкім, утвараючы характэрныя гукі’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
жмуля́каю |
жмуля́каем |
| 2-я ас. |
жмуля́каеш |
жмуля́каеце |
| 3-я ас. |
жмуля́кае |
жмуля́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
жмуля́каў |
жмуля́калі |
| ж. |
жмуля́кала |
| н. |
жмуля́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
жмуля́кай |
жмуля́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
жмуля́каючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гразь, -і́, ж.
1. Размяклая ад вады глеба.
На агародзе г.
2. Бруд, нечыстоты.
На падлозе г.
3. перан. Пра амаральнасць, нячэснасць, што-н. ганебнае, нізкае.
◊
Змяшаць з граззю каго (разм., неадабр.) — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.
Не ўдарыць тварам у гразь (разм., адабр.) — паказаць сябе як найлепш.
Як гразі чаго (разм.) — вельмі многа.
Грыбоў сёлета як гразі.
|| прым. гра́зевы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Г. паток.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
mátschen
vi (s) разм. пялёхаць па гра́зі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
кара́вы, -ая, -ае.
1. Каляны ад засохлай гразі.
Каравая ануча.
2. Нягладкі, скрыўлены, шарахаваты, загрубелы.
Каравыя рукі.
3. перан. Няскладны, няўмелы, груба выкананы.
Каравыя выразы.
|| наз. кара́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)