скульба́чваць
‘гнуць каго-небудзь, што-небудзь у крук, кульбаку; наносіць каню пацёртасці сядлом’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
скульба́чваю |
скульба́чваем |
| 2-я ас. |
скульба́чваеш |
скульба́чваеце |
| 3-я ас. |
скульба́чвае |
скульба́чваюць |
| Прошлы час |
| м. |
скульба́чваў |
скульба́чвалі |
| ж. |
скульба́чвала |
| н. |
скульба́чвала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
скульба́чвай |
скульба́чвайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
скульба́чваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пагі́бель 1, ‑і, ж.
Смерць, гібель. Асудзіць на пагібель. □ [Васіль Раманавіч:] — Ведаеш, калі звер чуе пагібель, ён робіцца ў тры разы небяспечней. Няхай.
пагі́бель 2, ‑і, ж.
У выразах: гнуцца ў тры пагібелі гл. гнуцца. Гнуць у тры пагібелі гл. гнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
искорёживать несов., разг. караба́ціць; круці́ць, скру́чваць; гнуць, згіна́ць; крыві́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пагі́бель², -і, ж.
У выразах: у тры пагібелі гнуцца (сагнуцца) (разм.) —
1) вельмі нізка згінацца (сагнуцца);
2) перан. празмерна ўгоднічаць перад кім-н.; гнуць у тры пагібелі каго (што) — вельмі жорстка ўціскаць, прыгнятаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
curve2 [kɜ:v] v.
1. гнуць, выгіна́ць
2. гну́цца, выгіна́цца; згіна́цца, згіба́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
перекорёживать несов., прост.
1. (корёжить) караба́ціць, гнуць;
2. (сводить судорогами) безл. ку́рчыць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гбаць ’гнуць; складваць, скручваць, мяць’ (Нас.), ’гнуць’ (Касп., Сл. паўн.-зах.). Ст.-рус. гба́ти ’гнуць’. Магчыма, сюды ж славац. hbať ’рухаць’, н.-луж. gbaś ’рабіць, выконваць’. Дзеяслоў *gъbati звязваюць этымалагічна з *gъbnǫti (> бел. гнуць, рус. гнуть і г. д.). Гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 187–188.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Агіна́цца ’увільваць’ (БРС), ’гультаяваць, туляцца’ (Некр.) да гнуць. Семантычнае развіццё: ’гнуць’ > ’адхіляцца ад прамога шляху’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты; зак.
1. што. Сагнуўшыся, нахіліць, накіраваць уніз.
Н. галаву.
Н. галінку дрэва.
2. чаго. Нарабіць, нарыхтаваць нейкую колькасць чаго-н. гнутага.
Н. дуг.
|| незак. нагіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.); наз. нагіна́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́рак, ‑рка, м.
Разм. Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека. Аграмадны, мускулісты, з высокім гарбатым каркам,.. [зубр] стаяў нібы абліты з бронзы. Краўчанка.
•••
Браць (узяць) за карак гл. браць.
Гнаць у карак гл. гнаць.
Гнуць карак гл. гнуць.
Даць па карку гл. даць.
Мець галаву (на карку) гл. мець.
Сесці на карак каму гл. сесці.
Стаяць над каркам гл. стаяць.
Сядзець на карку у каго гл. сядзець.
кара́к,
гл. каракі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)