Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ceramik
м.ганчар; мастак-кераміст
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Tópfhändler
m -s, - гандля́р гаршка́мі, ганча́р
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ceramist
[səˈræmɪst]
n.
1) ганча́р -а́m.
2) зна́ўца кера́мікі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ганча́рушкі ’гліністая глеба’ (Сцяшк. МГ). Паколькі няма падобных роднасных форм і лексема гэта, здаецца, адзінкавае ўтварэнне ў зах.бел. гаворках, то дэталі яго паходжання застаюцца няяснымі. Ясна толькі адно: гэта слова звязана, відаць, з ганча́р1. Дэталі словаўтварэння таксама вытлумачыць цяжка. А ці не паходзіць слова ганча́рушкі ад уласнай назвы *Ганчарушкі (< ганча́р)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ганча́рка1 ’анучка, якой бяруць з печы гаршкі’ (Нас.). Параўн. рус.дыял.паўд.ганчи́рка ’тс’, гончи́рка, гончу́рка, гонча́рка (гл. СРНГ, 6, 136; 7, 13). Даль прыводзіць (пад ганчи́рка) і форму гарнчи́рка, але няправільна параўноўвае з гарнец ’гаршчок’. Укр.ганчі́рка. Этымалогія слова спрэчная. Можна звязаць гэта слова з бел.ганча́р, укр.ганча́р, гонча́р (у Грынч.: ганча́рь, гонча́рь), рус.гонча́р (ст.-рус.гърньчаръ, горъчарь), што добра звязваецца і семантычна. Наўрад ці можна прыняць этымалогію Цімчанкі, 1, 508: магчыма, гэта запазычанне з ням.Handscheure. Для такой версіі няма ніякіх падстаў. Няясна, якая матывацыя ў слова ганча́рка (гынча́рка — Бяльк.) ’гатунак махоркі’, якое, бясспрэчна, уваходзіць у сямейства лексем ганча́р, ганча́рка.
Ганча́рка2 ’гатунак махоркі’ (Бяльк.). Няяснае слова. Відаць, звязана з ганчар, ганчарка1 (гл.), але матывацыя застаецца незразумелай (няма дадатковых даных аб самой рэаліі і яе гісторыі).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпя́нік ’ганчар’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Да ляпі́ць (гл.). Аб суфіксе ‑янік (які з ‑яннік) гл. Сцяцко, Афікс. наз., 56–57.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпе́ка ’муляр, пячкур’ (Бяльк.), раг. ляпей, шчуч.ляпняк, смарг.ляплёнік ’тс’, ’ганчар’ (Сл. ПЗБ). Да ляпі́ць ’рабіць, будаваць з гліны’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ляпа́р, лельч.лепа́р ’той, хто лепіць, абмазвае хаты’ (Нар. лекс.), ’муляр’ (ТС). Укр.ліпа́р ’той, хто абмазвае хаты’, ст.-польск.lepiarz ’той, хто лепіць што-небудзь з гліны’, ’ганчар’, в.-луж.lěpjeŕ, ст.-чэш.lépař, серб.-харв.лѐпар ’тс’. Прасл.lěparь. Да ляпі́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кватара́нец ’кватарант’ (Сцяшк., Янк. I, Нар. сл., Сл. паўн.-зах.). Гл. кватарант. У адпаведнасці з Сцяцко, Афікс. наз., 147 суфікс ‑анец утварае назвы асобы па адносінах да таго, што названа ўтваральным словам. У іх ліку кватаранец як канчанец ’жыхар супрацьлеглага канца вёскі’. Мяркуючы па братанец ’няродны брат’ (< братан), кватарант успрымалася як *кватаран, параўн. гаршчан ’ганчар’ (там жа). Тады паводле брат > братан > братанец, кватэра > кватаран(т) > кватаранец.