камерто́н, ‑а, м.
Інструмент у выглядзе сталёвай вілкі з двума зубцамі, які пры ўдары аб цвёрдае цела ўтварае гук пэўнай пастаяннай вышыні і выкарыстоўваецца пры настройцы музычных інструментаў і ў харавых спевах.
[Ням. Kammerton.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ві́лачкі ’кліны ў баках ніжняй часткі верхняга адзення’ (Малч.); ’частка калаўрота ў выглядзе двухзубай жалезнай вілкі, на якую надзяюць шпульку’ (мін., барыс., Шатал.; лаг., КЭС), вылочкы́ ’маленькія вілы’ (Выг.). Дэмінутыўная форма лексемы ві́лкі (гл.), чыстая — у лексемы вылочкы́, з пераносам значэння — у ві́лачкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́льца ’вілкі для шпулькі ў ткацкім станку’ (Лексика Пол.). Гл. ра́лца 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
качарэ́жнік, ‑а, м.
Вугал каля печы, дзе стаяць качарга, вілкі, чапяла і інш. Матка паставіла чапялу ў качарэжнік і падышла да стала. Пянкрат. У качарэжніку, замест чапялы і вілак, стаяла на табурэце ацынкаванае вядро. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагач, гаршэчнік, вілачнік; вілкі (мн.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
штэ́псель
(ням. Stöpsel)
прыстасаванне ў выглядзе металічнай вілкі ў пластмасавым корпусе для падключэння ў электрычную сетку прыбораў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Ажагі́ ’зборная, агульная назва ўсіх прылад, неабходных пры печы (вілкі, качарга, чапяла і інш.)’, ожаг (Бір. дыс.). Гл. вожаг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́лачнік 1, ві́лашнік, ві́лышнік ’палка; цаўё, шасток, на якія насаджваюць вілы ці вілкі’ (БРС, КТС, Бяльк., Мат. Гом., Янк. I, лаг., КЭС; Касп., Выг.; бых., бялын., Янк. Мат.), палес. вілочнік ’вожаг’, ві́лошнік ’частка калаўрота, на якой трымаюцца «вілкі» (Уладз.). Вытворныя ад прыметніка вілачны і суф. ‑ік. Да ві́лы, ві́лкі (гл.). ‑Ш‑ у гукаспалучэнні ‑шн‑ замест ‑ч‑ з’яўляецца характэрнай рысай усходнебеларускіх гаворак.
Ві́лачнік 2 ’вугал ля печы, дзе стаяць вілы, ажогі, качэргі і інш.’ (БРС, КТС; бых., Янк. Мат., Інстр. I, Касп., Мат. Гом.) да вілачнік 1; тут маецца семантычны перанос значэння слова з суф. ‑нік (Nomen actionis перайшло ў Nomen loci).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
widełki
мн.
1. вілачкі; вілкі
2. разгалінаванне;
widełki strojowe муз. камертон
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
камерто́н
(ням. Kammerton)
прылада ў выглядзе стальной вілкі з двума зубцамі, які пры ўдары дае гук пэўнай вышыні, умоўны тон для настройкі музычных інструментаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)