Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Відэльцы ’відэлец’ (Янк. II.; лаг., КЭС, Мядзв., Шат., Нас., Бяльк.). Запазычана з польск.widelcy. На бел. глебе гэта лексема ўжываецца таксама ў форме відэлцы ’тс’ (Нас., ваўк., маст., слонім., Сцяц., Словаўтв.) з цвёрдай зычнай перад суф. ‑ц‑, як і інш. бел. словы з гэтым суфіксам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́ліца ’драўляны ручны чаўнок для вязання рыбалоўных сетак’ (Крыв.), вы́лицы ’вілападобны чаўнок’. Польск.widlica ’вёска, якая складаецца з дзвюх вуліц’; ’заканчэнне на рагах аленя’, в.-луж.widlica ’зуб вілак’, widlicy ’вілкі, аглобля’, чэш.widlice ’вілка, вілкі’, славац.vidlica ’вілка, разгалінаванне вілкі’, славен.vílice, мн. л. ’вілы’, серб.-харв.ви̏лица ’відэлец, вілка’, макед.вилица, балг.вилица ’тс’. Прасл.vidl‑ic‑a. Да вілы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
server
[ˈsɜ:rvər]
n.
1) той, хто абслуго́ўвае
2) міністра́нт -а m. (у касьце́ле)
3)
а) падно́с -а m.
б) лы́жка, відэ́лец для сэрвава́ньня
a cake server — лапа́тка для то́рта
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дэсе́ртны Dessert- [-´sɛ:r і -´sɛ:rt];
дэсе́ртны відэ́лец Dessértgabel f -, -n;
дэсе́ртная лы́жка Dessértlöffel m -s, -;
дэсе́ртны нож Dessértmesser n -s, -;
дэсе́ртная тале́рка Dessértteller m -s, -;
дэсе́ртнае віно́ Dessértwein m -s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ви́лкаж.
1.(столовая)відэ́лец, -льца м.;
2.техн., воен. ві́лка, -кі ж.;
ште́псельная ви́лка штэ́псельная ві́лка;
захвати́ть цель в ви́лкувоен. захапі́ць цэль у ві́лку;
3.шахм. ві́лка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
fork
[fɔrk]1.
n.
1) відэлец -льца m.
2) ві́лы pl. only (да се́на)
3) камэрто́н -а m.
4) разгалінава́ньне n. (даро́г), разьві́ліна f.
5) прыто́к -у m. (ракі́)
2.
v.t.
падкіда́ць або́ капа́ць ві́ламі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
уздзе́ць, ‑дзену, ‑дзенеш, ‑дзене; зак., што.
1. Надзець, нацягнуць на сябе або на каго‑н. (адзенне, абутак і пад.). Уздзець паліто. Уздзець боты на ногі. □ Уздзеў [Платон] кепку, схапіў са сцяны дубальтоўку і выскачыў.Пестрак.Вокны Параска посцілкамі пазавешвала, лепшы андарак уздзела.Лобан.
2. Павесіць, начапіць на што‑н.; прымацаваць да чаго‑н. Уздзець рукзак на плечы. Уздзець пятлю на крук. □ Лаўрэн Карпавіч, не спяшаючыся, уздзеў на нос акуляры і пачаў чытаць.Гроднеў.
3. Насадзіць што‑н. на вастрыё, на які‑н. стрыжань; праколваючы, надзець на што‑н. вострае. Уздзець кола на вось. □ Збан уздзеў на відэлец скрылёк кілбасы і на момант задумаўся, нібы вырашаючы, есці ці не.Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ві́лкі мн. л. ’прылада, пры дапамозе якой дастаюць гаршкі з печы’ (Грыг., Інстр. I, БРС, КТС; лаг., КЭС, Др.-Падб., Гарэц., Шат., Бяльк., Даеш, Нас.), пруж.вы́лкы́ ’тс’ (Выг., Зн.); ’вілы (на два ражкі) трэсці салому, скопваць гной’ (Сцяшк. МГ, Сцяц. Словаўтв.; КЭС, лаг.; Лекс. і грам., Шатал., Выг.), ві́лкі ’месца, дзе зліваюцца рэкі’ (Сцяшк. МГ, Яшк.), ’відэлец’ (гродз., Сцяц. Словаўтв.); ’разгалінаванне дрэва на два ствалы’ (Сцяшк. МГ), карэліц., докш. ’ростань, месца раздваення дарогі’ (Яшк., Шатал.). Укр.ви́лка мн. л., ви́лки мн. л., рус.ви́лки → вілкі ў розных значэннях, у аснове якіх ’вілы, разгалінаванне чаго-небудзь’, польск.widełki ’тс’. Дэмінутыў, утвораны ад віл‑ы і суф. ‑ъk‑. Ужываецца ў форме множнага ліку. Да ві́лы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыбо́рм.
1. Gerät n -(e)s, -e; Apparát m -(e)s, -e; Vórrichtung f -, -en;
2. (камплект) Satz m -es, Sätze;
пісьмо́вы прыбо́р Schréibzeug n -(e)s, -e;
стало́вы прыбо́р Gedéck n -(e)s, -e; Bestéck n -(e)s, -e (лыжка, відэлеці г. д.); Áufsatz m -es, -sätze (зталерак);
ча́йны прыбо́р Téegeschirr n -s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)