свяшчэ́нны в разн. знач. свяще́нный;
~ннае піса́нне — свяще́нное писа́ние;
с. абавя́зак — свяще́нный долг;
~нная вайна́ — свяще́нная война́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
молниено́сный мала́нкавы, бліскаві́чны; (мгновенный) вокамгне́нны;
с молниено́сной быстрото́й з ху́ткасцю мала́нкі;
молниено́сная война́ мала́нкавая вайна́;
молниено́сный взгляд імгне́нны по́зірк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азмро́чыць сов. омрачи́ть, помрачи́ть;
ве́чар ~чыў не́ба — ве́чер омрачи́л (помрачи́л) не́бо;
вайна́ ~чыла дзяці́нства — война́ омрачи́ла (помрачи́ла) де́тство
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
знясі́ленне ср. поте́ря сил, изнеможе́ние; истоще́ние;
вайна́ на з. — война́ на истоще́ние;
з. нерво́вай сістэ́мы — истоще́ние не́рвной систе́мы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
узбагаці́ць сов., в разн. знач. обогати́ть;
вайна́ ўзбагаці́ла вае́нных прамысло́ўцаў — война́ обогати́ла вое́нных промы́шленников;
у. свой во́пыт — обогати́ть свой о́пыт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
браньII ж. (война), уст., поэт., высок. бой, род. бо́ю м., бі́тва, -вы ж., вайна́, -ны́ ж.;
по́ле бра́ни ра́тнае по́ле, по́ле бо́ю (бі́твы).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
іспы́т, -ту м., прям., перен. экза́мен, испыта́ние ср.;
пачалі́ся іспы́ты — начали́сь экза́мены (испыта́ния);
вайна́ — суро́вы і. для наро́да — война́ — суро́вое испыта́ние для наро́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
«ДЗІ́ЎНАЯ ВАЙНА́», «сядзячая вайна»,
пашыраная ў гіст. л-ры назва пач. перыяду (вер. 1939 — май 1940) другой сусветнай вайны 1939—45 на фронце ў Зах. Еўропе. Характарызавалася адсутнасцю актыўных баявых дзеянняў паміж англа-франц. і сканцэнтраванымі супраць іх герм. войскамі. Скончылася ў сувязі з наступленнем ням.-фаш. армій у Зах. Еўропе.
Літ.:
Мэйсон Д. «Странная война»: Пер. с англ. // От Мюнхена до Токийского залива: Взгляд с Запада на трагич. страницы истории второй мировой войны: Перевод. М., 1992.
т. 6, с. 119
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВО́ЙНЫ-ЯСЯНЕ́ЦКІЯ,
дзяржаўныя дзеячы ВКЛ, шляхецкі род герба «Гакі». Паходзяць ад віцебскіх баяр Рамейкавічаў. Сын аднаго з іх, Война Богушавіч Рамейка, у сярэдзіне 16 ст. валодаў маёнткам Ясянец на р. Сэрвач у Новагародскім (Навагрудскім) пав. Яго нашчадкі — павятовая шляхта ў Віцебскім, Новагародскім і Мазырскім пав. — карысталіся прозвішчам Войны-Ясянецкія (зрэдку з дадаткам старога прозвішча Рамейка). З іх Ян (Іван) у канцы 16 ст. быў намеснікам віцебскага ваяводы, Фёдар Мацвеевіч у 1634 валодаў маёнткам Ласосіна, Канстанцін у 1633—35 быў пісарам земскім віцебскім, Аляксандр (?—1698) быў войскім віцебскім, кашталянам новагародскім (1684).
В.Л.Насевіч.
т. 4, с. 257
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Qui capit uxorem, litem capit atque dolorem
Хто бярэ сабе жонку, той набывае сварку і гора.
Кто берёт себе жену, тот приобретает ссору и горе.
бел. Страчаліся ‒ цалаваліся, а як у адну хату сышліся ‒ за чубы ўзяліся. Не меў Саўка клопату, дык жонку ўзяў. Ажаніўся ‒ і як за хмару закаціўся.
рус. «Что весел?» ‒ «Да женюсь». ‒ «А что головушку повесил?» ‒ «Да женился». Взял жену, забудь тишину. Жениться легко, ужиться трудно. Женихом весел, а мужем нос повесил. Жениться ‒ не всё веселиться. Женишься раз ‒ а плачешься век. Жениться ‒ не напасть, да как бы, женившись, не пропасть.
фр. Qui femme a guerre a (У кого жена, у того и война).
англ. All are good lasses, but where bad wives come from? (Все девицы хороши, откуда берутся плохие жёны?).
нем. Ehestand, Wehestand (Супружество ‒ состояние боли).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)