Бе́лы. Рус. бе́лый, укр. бі́лий, польск. biały, чэш. bílý, ст.-слав. бѣлъ, балг. бял, серб.-харв. бе̏о, бе̑ли і г. д. Прасл. bělъ ’белы’. Роднасныя і.-е. формы: ст.-інд. bhālam ’бляск’, bhāti свеціць, ззяе’, літ. báltas ’белы’ і інш. І.‑е. корань *bhā‑ ’свяціць, ззяць’. Бернекер, 55; Праабражэнскі, 1, 59–60; Фасмер, 1, 149; Траўтман, 29; Брукнер, 24; Слаўскі, 1, 31. Да стылістычнай семантыкі слав. bělъ ’белы’ гл. Мастрэлі, RicS, 2, 92–100. Як экспрэсіўнае ўтварэнне са складанай суфіксацыяй сюды адносіцца белехкаце́ць ’бялецца’ (Сцяц.) < *běl‑exъ‑k‑ot‑ěti (або *běl‑exъ‑k‑ъt‑ěti). Далей сюды адносіцца бельё, белё, бяллё ’бялізна’ (гл. бялі́зна).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крап в разн. знач. крап, род. кра́пу м.;
бе́лый мра́мор с се́рым крапом бе́лы ма́рмур з шэ́рым кра́пам;
кни́га с кра́сным крапом кні́га з чырво́ным кра́пам;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жы́лка ж., в разн. знач. жи́лка;
сі́няя ж. — си́няя жи́лка;
арганіза́тарская ж. — организа́торская жи́лка;
бе́лы ма́рмур з шэ́рымі ~камі — бе́лый мра́мор с се́рыми жи́лками
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БЕ́ЛЫ Віктар Аркадзевіч
(14.1.1904, г. Бярдзічаў, Украіна — 6.3.1983),
кампазітар, педагог, муз. публіцыст. Засл. арт. Беларусі (1955), нар. арт. Расіі (1980). Канд. мастацтвазнаўства (1935). Праф. (1941). Скончыў Маскоўскую кансерваторыю (1929), выкладаў у ёй і Бел. кансерваторыі (1935—52). У 1957—73 гал. рэдактар час. «Музыкальная жизнь». Сярод твораў: вак.-сімф. паэма «Галодны паход» (1931), камерна-інстр. творы, у т. л. 4 санаты для фп., вак. цыклы «Вайна» і «Свяціць заўсёды», музыка да спектакляў драм. тэатра, песні. Звяртаўся да бел. паэзіі (песня «Маленькі лётчык» на верш Я.Купалы «Хлопчык і лётчык»), бел. муз. фальклору (фп. п’есы «Беларускія напевы», «Беларуская калыханка і жартоўная», «Беларуская прэлюдыя»). Дзярж. прэмія СССР 1952.
Літ.:
Корев Ю. Виктор Белый. М., 1962;
В.А.Белый: Очерк жизни и творчества: Статьи: Воспоминания;
Материалы. М., 1987.
т. 3, с. 82
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вы́беліць сов.
1. (холст, бумагу) вы́белить, отбели́ть, пробели́ть;
2. (окрасить в белый цвет) вы́белить, пробели́ть;
в. столь — вы́белить (пробели́ть) потоло́к;
3. разг. (выпачкать чем-л. белым) вы́белить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
верш м.
1. (единица стихотворной речи) стих;
паме́р ве́рша — разме́р стиха́;
2. (художественное произведение) стихотворе́ние ср.; стихи́ мн.;
○ александры́йскі в. — александри́йский стих;
бе́лы в. — бе́лый стих;
во́льны в. — свобо́дный стих
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ву́галь, -ля м.
1. у́голь;
драўня́ны в. — древе́сный у́голь;
каме́нны в. — ка́менный у́голь;
○ бе́лы в. — бе́лый у́голь;
блакі́тны в. — голубо́й у́голь;
бу́ры в. — бу́рый у́голь;
2. (кусок обгоревшего дерева) у́голь, уголёк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
біле́т м., в разн. знач. биле́т;
○ ба́нкаўскі б. — ба́нковский биле́т;
во́ўчы б. — во́лчий биле́т;
жо́ўты б. — уст. жёлтый биле́т;
латарэ́йны б. — лотере́йный биле́т;
запраша́льны б. — пригласи́тельный биле́т;
бе́лы б. — бе́лый биле́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нака́л м.
1. (действие) напа́л, -лу м.;
2. (состояние, свойство) спец. напа́л, -лу м.;
бе́лый нака́л бе́лы напа́л;
ла́мпа непо́лного нака́ла ля́мпа няпо́ўнага напа́лу;
3. перен. (напряжение, возбуждение) напру́жанне, -ння ср.; абвастрэ́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
налі́ў, -лі́ву м., в разн. знач. нали́в;
бутэ́лька няпо́ўнага налі́ву — буты́лка непо́лного нали́ва;
н. зе́рня — нали́в зерна́;
у каня́ зрабі́ліся налі́вы — вет. у ло́шади сде́лались нали́вы;
○ бе́лы н. — (сорт яблок) бе́лый нали́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)