Мула́т ’патомак ад шлюбу белых і неграў’ (ТСБМ). З рус. мовы, у якой з італ.mulatto ці ісп., партуг.mulato < ісп.mulo, ’мул’, г. зн. ’байструк’. Мяркуецца, што ў раманскіх мовах — з араб.muwallad ’нечыстакроўны араб’ (Фасмер, 3, 8).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bastard
[ˈbæstərd]1.
n.
1) пазашлю́бнае дзіця́; Vulg.байстру́к -а́m.
2) не́шта ніжэ́йшае, го́ршае; падро́бка f.
2.
adj.
1) пазашлю́бна ро́джаны
2) несапра́ўдны; падро́блены, падро́бны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Басты́сь здаровы, ні на што няздатны хлопец, бадзяга’ (Касп.). Няяснае слова (як і большасць экспрэсіўных слоў наогул). Можна меркаваць, што гэта нейкае ўтварэнне («экспрэсіўны» суфікс ‑с‑), звязанае з басця́цца (з літ. мовы) ’бадзяцца’ (гл.), басця́ка ’бадзяга’ і з байстру́к, бастру́к. Параўн. яшчэ літ.bastū̃nas ’бадзяга’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Крапі́ўнік1 ’радняны мяшок’ (Мат. Гом., Янк. III, Нар. сл.). З валокнаў крапівы ткалі тканіну, таму мяшок атрымаў такую назву.
Крапі́ўнік2 ’пазашлюбнае дзіця, байструк’ (Касп., Бяльк., Др.-Падб., Сл. паўн.-зах., Мат. Гом., Мат. Маг., Мядзв., Нар. сл., Янк. II). Унутраная форма — дзіця, якое нарадзілася ў крапіве’. Параўн. польск.pokrzywnik, чэш.kopřivnik ’тс’ (Брукнер, 24).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Банка́рт ’байструк, пазашлюбнае дзіця’ (Шат., Касп., БРС, Інстр. I, Шн., 3), бэнка́рт ’тс’ (Нас.). Ст.-бел.бенкарт, букарт (Гіст. лекс., 114; Булыка, Запазыч.). Укр.бе́н(ь)карт ’тс’ (з XVI). Запазычанне з польск.bękart ’тс’ (Рыхардт, Poln., 34; Кюнэ, Poln., 44), дзе з ням.Bank(h)art, Bankert (ад Bank ’лаўка’). Гл. яшчэ Шалудзька, Нім., 21; Брукнер, 23–24; Корбут, PF, 4, 402, 512; Варш. сл., 1, 141; Махэк₁, 352; Рудніцкі, 104.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
lewy
lew|y
1. левы;
lewy brzeg — левы бераг;
po ~ej ręce — з левага боку;
~a strona — левы бок;
~a! — вайск. левай!;
2.паліт. левы;
lewy kierunek — левы кірунак;
3.перан.разм. левы; фальшывы; несапраўдны;
lewy paszport — фальшывы пашпарт;
lewy towar — левы тавар;
dziecko z ~ej ręki разм. незаконнанароджанае дзіца; байструк;
wstać ~ą nogą — падняцца з левай нагі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)