А́КЦЫЯ КАТАЛІ́ЦКАЯ,

сукупнасць свецкіх арг-цый вернікаў-католікаў, дзейнасць якіх каардынуе Ватыкан. Пачалі стварацца ў 19 ст. дзеля захавання ўплыву каталіцкай царквы і магчымасці непасрэднай паліт. дзейнасці духавенства. Арганізацыйна аформілася пасля 1922 па ініцыятыве папы Пія XI, які вызначыў яе паліт. мэты: спрыяць укараненню ў грамадстве асн. ідэй каталіцкай сац. праграмы, папскіх энцыклік (пасланняў), пашыраць грамадскую базу каталіцкай царквы, актыўна ўплываць на паліт. асяроддзе. У час парламенцкіх выбараў арг-цыі акцый каталіцкіх вядуць агітацыю пераважна за прадстаўнікоў каталіцкіх партый. Некаторыя з гэтых партый (ХДП у Італіі, ХДС/ХСС у Германіі, СХП у Бельгіі, АНП у Аўстрыі і інш.) прыходзілі да дзярж. улады. У залежнасці ад рэгіёна і гіст. умоў дзейнасць акцый каталіцкіх набывае спецыфічныя рысы: у 1929—43 у Італіі ў адпаведнасці з Латэранскімі пагадненнямі яна падпарадкоўвалася рэжыму Мусаліні; у Германіі дзейнічае пры епархіях як сістэма камісій па наглядзе за выхаваннем у школе, а праз сродкі масавай інфармацыі — за «маральным станам нацыі». У 1925—39 акцыя каталіцкая (пераважна суполкі пры касцёлах) дзейнічала ў Зах. Беларусі. Старшыні і сакратары гэтых суполак падпарадкоўваліся Віленскаму епархіяльнаму «Інстытуту акцыі каталіцкай», які ў сваю чаргу нёс адказнасць перад Ватыканам. Члены акцыі каталіцкай спалучалі прапаганду каталіцкіх ідэй з культ.-асв. работай. Пасля далучэння Зах. Беларусі да БССР (1939) арг-цыі акцыі каталіцкай як антысав., а іх арганізатары і кіраўнікі ў 1949—52 рэпрэсіраваны.

Літ.:

Ковальский Н.А. Международные католические организации. М., 1962.

А.А.Цітавец.

т. 1, с. 222

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

а́кция​II (действие) книжн. а́кцыя, -цыі ж.;

дипломати́ческая а́кция дыпламаты́чная а́кцыя.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

агрэсі́ўны, ‑ая, ‑ае.

Захопніцкі. Агрэсіўная акцыя, палітыка, Агрэсіўны блок. Агрэсіўныя сілы. // Варожы, наступальны. Агрэсіўны тон. Агрэсіўныя дзеянні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́кция​I (пай, ценная бумага и перен.) а́кцыя, -цыі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Vólksakti¦e

f -, -n наро́дная а́кцыя

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Áktie

[-tsx¦ə]

f -, -n а́кцыя; пай

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

перфо́рмер

(англ. performer)

акцыя, якая мае поспех, г.зн. такая акцыя, якая, валодаючы максімальна магчымым дывідэндам, рэалізуецца з найбольшай розніцай паміж рыначнай і намінальнай іх вартасцямі на фондавай біржы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

akcja

akcj|a

ж.

1. кампанія;

~a wyborcza — выбарчая кампанія;

~a siewna — пасяўная кампанія;

~a górska — выправа ў горы;

2. акцыя; дзеянне; бой, бітва;

~a bojowa (zbrojna) — баявыя дзеянні;

wprowadzić samoloty do ~i — увесці самалёты ў дзеянне;

~a i reakcja фіз. дзеянне і процідзеянне;

3. літ. дзеянне; дзея;

~a się rozgrywa (toczy) w — дзеянне адбываецца ў ...;

4. эк. акцыя;

~a bankowa — банкаўская акцыя;

~а gwarantowanа — гарантаваная акцыя;

~а holdingowa — акцыя холдынг-кампаніі;

~a imienna — імянная акцыя;

~a kredytowa — крэдытная акцыя;

~а kumulatywna — кумулятыўная акцыя;

~a na okaziciela — акцыя на прад’яўніка;

~a przedsiębiorstwa — акцыя прадпрыемства;

~a terminowa — тэрміновая акцыя;

~a założycielska (fundatorska) — устаноўчая акцыя;

~e spadają (idą w górę) — акцыі падаюць (павышаюцца);

wzrost wartości ~i — рост вартасці акцый;

mieć (posiadać) ~е — валодаць акцыямі;

wykupić ~e — купіць акцыі;

5. спарт. атака;

~a na bramkę przeciwnika — атака на вароты праціўніка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Non-Márkt-Transaktión

f -, -en камерц. пазары́начная а́кцыя

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

irredeemable

[,ɪrɪˈdi:məbəl]

adj.

1) які́ не падляга́е вы́купу (а́кцыя)

2) непапра́ўны, безнадзе́йны (чалаве́к)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)