Аўдыто́рыя. Новае запазычанне праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 76), дзе з лац. auditorium, пераробленага па ўзору слоў на ‑ия (пач. XIX ст.), гл. Шанскі, 1, А, 175.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бако́нка ’балонка, шыба ў акне; аканіца’ (Бяльк.), ’фортачка’ (Гарэц., Нас.), бако́наўка дзверцы ў печцы, дзе закрываецца юшка’ (Касп.). Відавочна, сінкопай з абако́нка (аб‑акон‑ка, *ob‑ + ‑okъno).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вяшчу́н (БРС, Грыг., КТС). Укр. віщун, рус. вещун ’тс’. Крыніца бел. і ўкр. слоў — рус. мова, дзе вещун < вещать. Адносна такога тыпу словаўтварэння гл. Слаўскі, SP, 134.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кабачо́к ’расліна Cucurbita melo pepo; плод гэтай расліны’ (БРС, КТС, ТСБМ). З рус., дзе кабак да цюрк., параўн. тур., там., чагат. кабак ’тс’, гл. Фасмер, 2, 148.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кілі́ш ’малы кар’ер, дзе ўручную нарыхтоўваюць торф на паліва’ (Яшк.). Ці не звязана з укр. кілаш ’гаршчок для кашы’, якое, аднак, само лічыцца незразумелым (ЕСУМ, 2, 432).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Лугоўе, лугоўя ’ямка, выкапаная курыцай на зямлі’, ’месца, дзе качаўся конь’ (віл., Сл. ПЗБ). З лагоўя < прасл. logovьje. Аб мене а > у гл. Карскі, 1, 112–113.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ма́гній ’метал, хімічны элемент Mg’ (ТС), успрынята з рус. мовы, дзе магний паходзіць з н.-лац. magnēsium < ст.-грэч. Μαγνησία ’назва горада ў Малой Азіі’ (Лёхін, 415).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мяліса ’эльсгольцыя, Elsholzia Willd.’ (гродз., Кіс.). Яна адносіцца да сямейства губакветкавых, дзе таксама і мяліса (Melissa officinalis L.’): перанос назвы аднаго віда на другі паводлё падабенства паху.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пакетбо́т ’марское паштова-пасажырскае судна’ (ТСБМ). З рус. пакетбо́т ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 83), дзе з англ. packetboot праз гал. pakket‑boot ’паштовае судна’ (гл. Фасмер, 3, 188).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасме́тнік, нараўл. посмітнік ’сметнік’ (Мат. Гом.). З укр. мовы, дзе пбсміт ’смецце’, далей утварэнне ішло паводле сметнік (гл.). З укр. мовы, відаць, і польск. устарэлае pośmiat ’смецце’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)