Verbum

це́сны, -ая, -ае.

1. Які займае недастатковую плошчу, непрасторны.

Ц. пакой.

Цесная вулачка.

2. Пра адзенне, абутак і пад.: малы па памеры.

Цесныя боты.

3. Шчыльна размешчаны адзін каля аднаго.

Дзеці сядзелі цесным радком.

Цесна (прысл.) паставіць кнігі.

4. перан. Абмежаваны, вузкі.

Цеснае кола знаёмых.

5. перан. Блізкі, непасрэдна звязаны з кім-, чым-н.

Ц. кантакт.

Цесная дружба.

Гэтыя праблемы цесна (прысл.) звязаны.

|| наз. цесната́, -ы́, ДМ -наце́, ж. (да 1 знач.) і цясно́та, -ы, ж. (да 1 знач.).

згла́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., што.

1. Выраўнаваць, знікнуць, разгладжваючы, раўнуючы.

З. няроўнасці.

З. шурпатасць.

2. перан. Зрабіць менш прыметным, змякчыць.

З. супярэчнасці.

◊

Згладзіць вострыя вуглы (кніжн.) — змякчыць вастрыню супярэчнасцей.

|| незак. згла́джваць, -аю, -аеш, -ае.

злі́пнуцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нецца; зліпся, -плася; зак.

1. Злучыцца, прыліпнуць адзін да аднаго.

Лісты паперы зліпліся.

Валасы зліпліся ад поту.

2. перан. Пра вочы: закрыцца (пры моцным жаданні спаць).

|| незак. зліпа́цца, -а́ецца.

імпе́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Манархічная дзяржава на чале з імператарам.

Рымская і.

2. перан. Буйная манаполія, якая ажыццяўляе кантроль над пэўнай галіной прамысловасці, над якой-н. дзейнасцю.

Імперыя прэсы.

|| прым. імпе́рскі, -ая, -ае.

насто́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Вадкасць, якая змяшчае выцяжку з расліннага або жывёльнага рэчыва.

Н. ліпавага цвету.

2. перан. Густы пах якога-н. рэчыва (раслін, ягад і пад.).

Верасовы н.

|| прым. насто́йны, -ая, -ае.

няве́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; незак., каго-што.

1. Наносячы фізічныя пашкоджанні, калечыць каго-н.; ламаць што-н.

Н. твар.

2. перан. Рабіць дрэнны ўплыў на каго-н.; псаваць.

Н. душы людзей.

|| наз. няве́чанне, -я, н.

падкава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.

1. гл. каваць.

2. перан., каго (што) (звычайна у форме дзеепрым.). Падрыхтаваць, даць каму-н. запас неабходных ведаў, звестак (разм.).

Чалавек, добра падкаваны ў сваёй галіне.

падлама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -ламі́; -лама́ны; зак.

1. што. Надламаць знізу.

П. ножку крэсла.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго-што. Пазбавіць сілы, волі.

Яе моцна падламала хвароба.

|| незак. падло́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

падма́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. што. Крыху, злёгку змазаць маслам; падбавіць масла ў што-н.

П. скавараду.

П. кашу.

2. перан., каго (што). Задобрыць, падмазаць (у 2 знач.; разм.).

|| незак. падма́сліваць, -аю, -аеш, -ае.

падму́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

1. Каменная ці цагляная кладка пад чым-н., фундамент.

П. хаты.

Закласці п.

2. перан. База, апора, аснова (кніжн.).

Эканоміка — п. жыцця грамадства.

|| прым. падму́ркавы, -ая, -ае (да 1 знач.).