Прыпо́лак ’дошка гарбыль’ (Шат.). Укр. припо́лок ’дошка-аснова каля печы, на якой ляжаць дошкі падлогі’. Параўн. апо́лак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́змін, разьмі́н ’раз’езд на дарозе’ (Шат., Касп.), ’мінанне сустрэчных адзін каля аднаго’ (Стан.). Да разміну́цца, міна́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
За́дарга ’край’ (Мат. Гом.). Рус. дыял. задо́рга, за́дерга, за́дорага ’прыступак, лесвіца, брус, поручні для таго, каб залазіць на печ’, арханг., сіб. за́дорага ’частка пода печы па абодва бакі вусця па баках сярэдняй паласы’, пск., цвяр. за́дорга ’паласа абапал дарогі’; параўн. задорога ’месца каля дарогі, узвышэнне каля дарогі’, за́дорожина ’узвышэнне каля дарогі, плот, бервяно ў сцяне’, ярасл. за́дорожка ’прыступак, поручні ў печы’, чэш. zádrh ’нешта заторгнутае, паварот’, славац. zádrh ’нешта заторгнутае, падрапанае’, славен. zadȓga ’завязка’, ’вусік у лазы’, ’загар’. Відаць, бязафіксны наз. ад дзеяслова zadьrgati з дастаткова шырокім значэннем (гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 221).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нізавы́, -а́я, -о́е.
1. Які дзейнічае каля самай паверхні зямлі, вады і пад.
Н. вецер.
2. Які знаходзіцца ў нізкім месцы.
Нізавая дарога.
3. Які ўтварае ніжні ярус расліннага покрыва (спец.).
Нізавыя травы.
4. Які размяшчаецца ў нізоўях ракі.
Нізавыя гарады.
5. Які звязаны непасрэдна з масамі, з народам; які абслугоўвае масы, народ.
Нізавыя арганізацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дво́рнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Работнік, які падтрымлівае чысціню і парадак на двары і на вуліцы каля дома.
2. Прыстасаванне для механічнага ачышчэння ветравога шкла ў машыне ад снегу, вільгаці, пылу і інш.
|| ж. дво́рнічыха, -і, ДМ -чысе, мн. -і, -чых (да 1 знач.; разм.).
|| прым. дво́рніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перо́н, ‑а, м.
Пасажырская платформе, каля якой спыняюцца паязды на чыгуначнай станцыі. Натоўп стаяў на другім пероне, каля цягніка, які збіраўся ісці ў Маскву. Галавач. Вэня Шпулькевіч [ш]пацыраваў на пероне пасажырскага вакзала і нецярпліва азіраўся. Поезд стаяў гатовы да адыходу. Чорны.
[Фр. perron.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кар
(ням. Kar)
чашападобнае паглыбленне каля вяршыні гары, што ўтвараецца пад уплывам марознага выветрывання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кардулегастэры́ды
(н.-лац. cordulegasteridae)
сямейства насякомых атрада стракоз; жывуць каля берагоў рэк і ручаёў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
паранама́зія
(гр. paranomasia, ад para = каля + onomazo = называю)
стылістычная фігура, заснаваная на ўжыванні паронімаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
петы́т
(фр. petit = маленькі)
друкарскі шрыфт, кегель якога роўны 8 пунктам (каля 3 мм).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)