Прадмет пасцельнай бялізны — доўгі і шырокі кавалак тканіны, пераважна белай, які рассцілаецца на матрац або падкладваецца пад коўдру. Палатняная прасціна. □ Таццяна асцярожна несла дзіця, якое моўчкі прытулілася да яе і глядзела назад, дзе засталася яго маці. — На, загарні яго, — сказала адна жанчына і, выцягнуўшы з кошыка прасціну, падала яе Таццяне.Шамякін.Страшна было спаць .. на беленькіх, хатняй палатніны, таксама расшытых па краях просцінах.Караткевіч.На многіх сенніках былі ўжо засланы просціны, ляжалі падбітыя падушачкі, а самі гаспадыні прыхарошваліся.Пальчэўскі.//Доўгі і шырокі кавалак спецыяльнай тканіны, якім выціраюцца пасля купання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адысе́я, ‑і, ж.
Кніжн. Блуканні і падарожжы, звязаныя з рознымі перашкодамі і прыгодамі; апавяданне пра гэтыя прыгоды. Неяк здарылася так, што закончыўшы сваю паўночную адысею і прыехаўшы ў Мінск, не бачыліся мы са «старым» даволі доўгі час.М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напластава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., чаго.
1. Накласці пластамі. Памацаў [Васіль Кузьміч], як падсохла трава, узяў у Мальвіны граблі, напластаваў і палажыў .. у капу.Пальчэўскі.
2.Спец. Нарэзаць пластамі. Напластаваць рыбы.
3.перан. Пакінуць які‑н. адбітак за доўгі перыяд часу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пералі́к, ‑у, м.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. пералічыць.
2. Спіс з пералічэннем чаго‑н. Далей ішоў яшчэ доўгі пералік розных відаў спорту, але мае вочы спыніліся на заманлівым слове «бокс», такім поўным мужнасці і вялікай, чароўнай магіі.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сасо́ннік, ‑у, м.
Сасновы лес. Поле тут адразае чорна-зялёная сцяна густога цяністага сасонніку.Мележ.Дарога спускаецца ў глыбокі і доўгі лог, туды, дзе пад старымі панурымі ялінамі гусціўся сасоннік і ядловец, дзе было асабліва цёмна і сцішна.Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пёрка1 ’наганяй’ (светлаг., Мат. Гом.). Да праць (гл.) < прасл.*pьrati, perą пры ад’ідэацыі рус.по́рка ’лупцоўка’, якое ад пороть ’распорваць’.
Пёрка2 ’травяністая расліна з вузкімі лістамі’ (Мат. ТС), ’доўгі ліст якой-небудзь расліны’ (ТСБМ). Памяншальнае да пяро́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́зведзень ’развора, доўгі брус, які злучае пярэднюю і заднюю часткі воза’ (ПСл). Да раз‑ве́сці (гл. развод) — “разводзіліся” перадок з задняй часткай воза, калі перавозілі доўгія бярвенні. Аналагічна развора (гл.) < прасл.*orz‑vor‑a < прасл.*vьr‑/*ver‑/*vor‑ (гл. вярцець).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трындо́ліць ‘пустасловіць, несці лухту’ (Скарбы), ‘гаварыць хутка, абы-што’ (Сцяшк. Сл.), трындэ́ліць ‘доўгі час гаварыць адно і тое ж’ (Зайка Кос.), сюды ж трындола ‘пустаслоў’ (Скарбы₂), трундо́ля ‘балбатун’ (Сцяшк. Сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з суф. ‑ол‑/‑эл‑ на базе імітатыва, гл. трындзець.
2) асо́ба або́ рэч, яка́я застае́цца до́ўгі час на адны́м ме́сцы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
палаві́к, ‑а, м.
Вузкі доўгі дыванок з грубай тканіны, які рассцілаецца па падлозе. Уздоўж сцен — высокія, ледзь не пад столь, фікусы, падлога заслана палавікамі, на сценах — дываны.Навуменка.Прыйшоўшы дадому ... [Варвара] па звычцы спынілася ў дзвярах — выцерла ногі аб палавік.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)