2. léistungsstark, Hóchleistungs-; тэх von gróßer Léistungsfähigkeit;
3.геал mächtig
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Калу́мбіяж
1. Kolúmbi¦en n -s (дзяржава);
2. Colúmbiadistrikt m -s (акруга, ЗША);
3. Columbia [kə´lambĭə] Ríver [-v-] m - i -s (рака, Канада)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сацыялісты́чныв разн. знач. социалисти́ческий;
~ная рэвалю́цыя — социалисти́ческая револю́ция;
~ная дзяржа́ва — социалисти́ческое госуда́рство;
~ныя ўто́піі — социалисти́ческие уто́пии;
~ныя па́ртыі — социалисти́ческие па́ртии;
○ с. ўклад жыцця́ — социалисти́ческий о́браз жи́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
канфедэра́т
(лац. confoederatus = які ўваходзіць у аб’яднанне)
1) арганізацыя або дзяржава, якія ўваходзяць у склад канфедэрацыі 1;
2) удзельнік канфедэрацыі ў феадальнай Польшчы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ба́цюхна, ‑ы, м.
1.Разм. Ужываецца звычайна пры звароце з пашанай да каго‑н.
2. Ласкава-фамільярны зварот да каго‑н. Ленін горача запярэчыў Пятроўскаму: — Вы забываецеся, бацюхна, што мы ўжо Савецкая дзяржава.Мяжэвіч.
•••
Бацюхны (мае)! (узнач.выкл.) — выражае здзіўленне, спалох. [Салдат:] — Сынок! Мой сынок! Як жа так?.. Няўжо не пазнаеш? А вырас — бацюхны!.. Сапраўдны мужчына.Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каланія́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да калоніі (у 1 знач.). Каланіяльныя народы. Каланіяльная экспансія.// Які з’яўляецца калоніяй. Каланіяльныя краіны. Каланіяльныя землі.// Звязаны з уладаннем калоніямі. Каланіяльная палітыка. Каланіяльная сістэма імперыялізму. Каланіяльны характар эканомікі. Каланіяльны прыгнёт.// Які мае калоніі. Каланіяльная дзяржава.
2. Які жыве калоніямі (у 4 знач.). Каланіяльныя паліпы. Каланіяльныя водарасці.
•••
Каланіяльныя войныгл. вайна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
край
1. Радзіма, наша дзяржава, Савецкая Айчына (БРС). Тое ж дзяржа́ва, родзіна, радзі́ма, радзі́на (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
метрапо́лія
(гр. metropolis, ад meter = маці + polis = горад)
дзяржава ў адносінах да калоній, якімі яна валодае.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Ліўрэя ’фірменная адзежа швейцараў, лакеяў, фурманаў’ (ТСБМ). Запазычана з рус.ливрея ’тс’, якое з франц.livrée ’тс’, першапачаткова — ’адзежа, якую дзяржава і высокая шляхта выдавалі свіце’ < франц.livrer ’выдаваць’ < с.-лац.liberāre ’тс’. Аднак пры пасрэдніцтве франц.livrée і ісп.librea яшчэ ў XIII ст. слова пранікла ў ням. дыялекты і ў форме Liberei ’спецыяльная форма для прыслугі’ трапіла ў ст.-польск. мову (liberyja, XVI ст.), адтуль у ст.-бел. у выглядзе либерия ’ліўрэя’ (XVII ст.). Больш падрабязна гл. Фасмер, 2, 494; Слаўскі, 4, 219–220; Булыка, Запазыч., 107.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мана́рхія
(лац. monarchia, ад гр. monarchia)
форма дзяржаўнага кіравання, пры якой вярхоўная ўлада належыць адной асобе — манарху, а таксама дзяржава з такой формай кіравання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)