та́йна, -ы, мн. -ы, тайн і -аў, ж.
1. Тое, што хаваецца ад іншых, што вядома не ўсім; сакрэт.
Захаваць тайну.
Ваенная т.
2. Тое, што яшчэ не пазнана; нявыяўленая ўнутраная сутнасць з’явы, прадмета.
Тайны прыроды.
3. Тое, чым чалавек яшчэ не авалодаў.
Т. галактыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.
2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.
3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хара́ктар, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Сукупнасць усіх устойлівых псіхічных уласцівасцей чалавека, яго асабістых рыс, якія праяўляюцца ў паводзінах і дзейнасці.
Слабы х.
Мяккі х.
2. Настойлівасць у дасягненні чаго-н.
Чалавек з характарам.
3. Уласцівасць, адметная рыса чаго-н.
Х. эпохі.
Дзелавы х.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шы́льда, -ы, М -дзе, мн. -ы, -аў, ж.
1. Дошка з надпісам назвы ўстановы, прадпрыемства і пад., вывеска.
2. перан. Пра знешні, паказны бок паводзін, дзейнасці, спосабу жыцця і пад. (разм.).
Гэта толькі ш., на самай справе ён не такі чалавек.
|| прым. шы́льдавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брызе́нтавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да брызенту. // Зроблены з брызенту. Неўзабаве ў кантору да нас зайшоў чалавек у паношанай брызентавай спяцоўцы і падаў Собічу патрабаванне на кісларод. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязгрэ́шны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не зрабіў граху, правіннасці; маральна чысты. Бязгрэшны чалавек. Бязгрэшнае дзіця.
2. Які не мае ў сабе нічога агіднага, дрэннага; чысты. Бязгрэшныя забавы. Бязгрэшнае каханне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вандзэ́лак, ‑лка, м.
Разм. Клунак. На паўстанку было малалюдна: усяго некалькі чалавек — хто з чамаданам, хто з вандзэлкам — сядзелі на лаўках пад клёнамі, ды ля агароджы стаяла фурманка. Хадкевіч.
[Польск. węzełek.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каняво́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Чалавек, які займаецца конегадоўляй.
2. Тое, што і канавод 1. Цыбулька загадаў выдаць Кітайчонку вінтоўку і абмундзіраванне і прызначыў да сябе каняводам. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гло́мазд, ‑у, М ‑дзе, м.
Абл. Ламачча, смецце. Было падобна да таго, што чалавек цэлы век збіраў адусюль розны гломазд — цаглінкі, каменьчыкі, чарапкі, усё, што траплялася пад руку. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагэ́туль, прысл.
1. Да гэтага часу. На нетрах і балотах, якімі .. не праходзіў дагэтуль жывы чалавек, Валенцюкевіч павёў атрад на поўнач. Брыль.
2. Разм. Да гэтага месца. Дайсці дагэтуль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)