Zépter
n, m -s, - скі́петр, цэ́птар
das ~ führen — улада́рыць, трыма́ць у рука́х ула́ду
únter dem ~ — пад ула́даю
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
тактI м
1. муз Takt m -es, -e;
трыма́ць такт den Takt hálten*, im Takt bléiben*;
2. тэх Takt m -es, -e; Árbeitsgang m -es, -gänge
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зо́на, ‑ы, ж.
Пэўная прастора, што характарызуецца якой‑н. агульнай прыметай; паласа, раён. Арктычная зона. Лясная зона. Пагранічная зона. Зона адпачынку.
•••
Бяз’ядзерная зона — зона, у якой не павінна вырабляцца, захоўвацца і выкарыстоўвацца ядзерная зброя.
Дэмілітарызаваная зона — вызначаная дагаворам паласа ўздоўж граніцы дзвюх дзяржаў, на якой забараняецца будаваць умацаванні і трымаць войскі.
Мёртвая зона — прастора вакол радыёстанцыі, у якой наглядаецца паслабленне або адсутнасць прыёму радыёсігналаў.
[Ад грэч. zōnē — пояс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апеты́т, ‑у, М ‑тыце, м.
Жаданне есці. Добры апетыт. Не мець апетыту. □ На нейкі момант.. [Паліна] суцішылася, пазіраючы, з якім апетытам есць сястра. Сіўцоў. // звычайна мн. (апеты́ты, ‑аў); перан. Жаданне наогул, імкненне да чаго‑н. Але ўласніцкія апетыты ўсё больш разгараюцца. Лазун хацеў бы валодаць усёй вёскай, трымаць яе ў сваіх руках, аблытаць павуцінай даўгоў. Хромчанка.
•••
Воўчы апетыт — вельмі вялікі, нястрымны апетыт.
Наганяць апетыт гл. наганяць.
[Ад лац. appetitus — жаданне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мачы́ць, мачу, мочыш, мочыць; незак., каго-што.
1. Рабіць мокрым, вільготным. На аўсе яшчэ не абсохла раса. Яна мочыць і халодзіць ногі. Крапіва. [Чалавек] быў па пояс мокры: з ног мачыла збажына, а зверху адзежына правяла. Чорны.
2. Трымаць што‑н. у чым‑н. вадкім, прамочваць, насычаць вадкасцю, каб надаць адпаведныя якасці, уласцівасці. Ля дзвярэй — лаўка, а побач з ёю — цэбар. У ім мачылі дубцы. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Празрыстая эластычная, цэлулоідная стужка са святлоадчувальным слоем для фатаграфічных і кінематаграфічных здымкаў. За якой паўгадзіны Айзік мог аббегаць паўгорада, напстрыкаць на плёнку свае «лейкі» кадраў з дваццаць. Сабаленка.
2. Тонкая празрыстая бясколерная матэрыя сінтэтычнага паходжання. Поліэтыленавая плёнка. Трымаць раннія агуркі пад плёнкай.
3. Тое, што і плеўка. Халаднаваты метал быў пакрыты васковай плёнкай тавоту. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да спусціць.
•••
Не спускаць вока (вачэй) з каго-чаго — а) глядзець не адрываючыся; б) сачыць за кім‑, чым‑н. Свідзінскаму было сказана: не спускай вачэй з гэтай пары. «Работніца і сялянка».
Не спускаць каго-што з вока (вачэй) — сачыць за кім‑, чым‑н. неадрыўна.
Не спускаць з рук — падоўгу трымаць на руках.
Не спускаць з языка — пастаянна гаварыць пра каго‑, што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ostro
1. востра;
zakończony ostro — востра закончаны;
2. строга, рэзка;
trzymać kogo ostro — перан. строга трымаць каго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Zaum
m -(e)s, -Zäume
1) вуздэ́чка, абро́ць
2) тэх. то́рмаз
◊ j-m den ~ ánlegen — утаймава́ць, уціхамі́рыць каго́-н.
j-n im ~(e) hálten* — трыма́ць каго́-н. у цу́глях
séine Zúnge im ~(e) hálten* — трыма́ць язы́к за зуба́мі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
расстоя́ние ср. адле́гласць, -ці ж.;
на расстоя́нии пяти́ киломе́тров на адле́гласці пяці́ кіламе́траў;
◊
держа́ть на расстоя́нии (кого) трыма́ць на адле́гласці (каго);
держа́ться на почти́тельном расстоя́нии трыма́цца на зна́чнай адле́гласці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)